Ελληνικά
Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής, Εξωτερικός Συνεργάτης ΚΕΔΙΣΑ
Έχοντας διανύσει λιγότερο από τρεις μήνες θητείας, η κυβέρνηση συνασπισμού των φιλο-ευρωπαϊκών κομμάτων της Μολδαβίας κατέρρευσε την Πέμπτη, 29 Οκτωβρίου, μετά από μία τεταμένη πολύωρη συνεδρίαση του Κοινοβουλίου, υπό την πίεση των κλυδωνισμών που συνεχίζει να προκαλεί στην πολιτική ζωή της χώρας το σκάνδαλο της εξαφάνισης του ενός δις. Δολαρίων (περίπου το 1/8 του ΑΕΠ) από Μολδαβικές τράπεζες, αλλά και η φυλάκιση ενός από τους δύο ισχυρότερους ολιγάρχες που ποδηγετούν την πολιτική ζωή της χώρας κ. Vlat Filat.
Αναλυτικότερα, εξήντα πέντε βουλευτές, (επί συνόλου εκατόν ενός) στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν και μερικοί του κυβερνητικού συνασπισμού, ψήφισαν υπέρ της αποπομπής του Πρωθυπουργού Valeriu Strelet (Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα) και του Υπουργικού Συμβουλίου. Η Κυβέρνηση του κ. Strelet είχε ορκισθεί μόλις φέτος τον Ιούλιο.
Το μεγάλο τραπεζικό σκάνδαλο, όμως, που ξέσπασε τον Απρίλιο, όταν «εξαφανίσθηκαν» πάνω από ένα δις. δολ. από τράπεζες της χώρας, και η αδυναμία των Αρχών να το διαλευκάνουν, δημιούργησαν ισχυρούς τριγμούς στο πολιτικό σύστημα και κορύφωσαν την λαϊκή δυσαρέσκεια που υπέβοσκε εδώ και καιρό εξαιτίας της εκτεταμένης, ενδημικής διαφθοράς. Για πάνω από έναν μήνα χιλιάδες πολίτες διαδήλωναν συχνά στην πλατεία του Κοινοβουλίου, ενώ υπήρχαν μονίμως εκεί εγκατεστημένες σκηνές διαδηλωτών.
Είναι ευρύτατη η πεποίθηση μεταξύ των πολιτών ότι μεγάλο μέρος του πολιτικού προσωπικού της χώρας, ακόμη και στις υψηλότερες βαθμίδες, είναι αναμεμειγμένο στο σκάνδαλο αυτό. Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν ισχυρότατες αντιστάσεις εντός του πολιτικού συστήματος όσον αφορά στην διαλεύκανση του σκανδάλου. Δεν είναι ίσως τυχαίο, ότι η πτώση της Κυβέρνησης Strelet ήρθε μόλις λίγες ημέρες μετά από την σύλληψη του ολιγάρχη Vlad Filat, Πρωθυπουργού την περίοδο 2012-2013 και ιδρυτή και κορυφαίου στελέχους του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος.
Ήδη έχουν συντελεστεί οι αναμενόμενες ζυμώσεις για την δημιουργία του νέου κυβερνητικού συνασπισμού. Ωστόσο, και αν ακόμη σχηματισθεί νέα Κυβέρνηση, τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα γι’ αυτήν. Πέρα από την επιτακτική, λόγω και της μεγάλης λαϊκής αγανάκτησης, ανάγκη για τιμωρία όσων εμπλέκονται στο τραπεζικό σκάνδαλο, μεγάλος σκόπελος θεωρείται και η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από το Κοινοβούλιο τον προσεχή Μάρτιο. Για την εκλογή Προέδρου, το Σύνταγμα απαιτεί ενισχυμένη πλειοψηφία, ενώ σε άλλη περίπτωση το Κοινοβούλιο διαλύεται και η χώρα θα οδηγηθεί και πάλι σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές.
Ωφελημένο από τις εξελίξεις αυτές, εκτός ίσως από τον κ. Filat , φαίνεται να είναι το Κομμουνιστικό Κόμμα, του οποίου αυξάνεται η βαρύτητα, αλλά και η δημοφιλία, καθώς κεφαλαιοποιεί μέρος τουλάχιστον της λαϊκής δυσαρέσκειας. Υπενθυμίζεται ότι το ΚΚ της Μολδαβίας τηρεί μια επαμφοτερίζουσα στάση έναντι της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας, την οποία προασπίζονται τα τρία κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού που κατέρρευσε όπως αναφέρθηκε στα τέλη Οκτωβρίου. Η αστάθεια όμως αυτή ωφελεί ασφαλώς και την Μόσχα στην προσπάθειά της να αναστείλει την ευρωπαϊκή πορεία της Μολδαβίας, όπως άλλωστε και της Ουκρανίας και της Γεωργίας.
Διερωτάται, επομένως, κανείς εάν ο καθοριστικός παράγοντας στην πολιτική εξέλιξη της Μολδαβίας είναι η διαμάχη μεταξύ φιλο-ευρωπαϊστών και φιλο-ρώσων ή μάλλον η σύγκρουση μεταξύ των δύο μεγάλων ολιγαρχών για την νομή της εξουσίας και την διανομή των ωφελημάτων που απορρέουν από αυτήν.