Ελληνικά
Γράφει η Μαριάννα Κουτέλα, Αναλύτρια ΚΕΔΙΣΑ
Η ήδη στενή εμπορική σχέση μεταξύ Ελλάδας και Ιαπωνίας γίνεται πιο ισχυρή. Οι ελληνικές εξαγωγές στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου και η απασχόληση στη χώρα μας ενισχύονται σημαντικά. Όλα αυτά χάρη στην υπογραφή της εμπορικής συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ιαπωνίας, ύστερα από 5 χρόνια διαπραγμάτευσης. Το γεγονός αυτό σύμφωνα με Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα θέσει γερά θεμέλια στις σχέσεις των δύο χωρών, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ με τηλεγράφημά τους στις 17 Ιουλίου 2018.
Πρόκειται για μια συμφωνία υψίστης σημασίας, η οποία υπεγράφη στις 17 Ιουλίου 2018 στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ και Ιαπωνίας στο Τόκιο, από τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και τον Πρωθυπουργό της Ιαπωνίας Σίνζο Άμπε. Εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2018 με 474 ψήφους Υπέρ, 152 κατά και 40 αποχές. Τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2019 και πλέον αποτελεί το μεγαλύτερο προϊόν διαπραγμάτευσης της ΕΕ στον εμπορικό τομέα.
«Οι δύο χώρες δίνουν μια δυναμική απάντηση σχετικά με το μέλλον του ανοικτού και δίκαιου εμπορίου» τόνισε σε δήλωσή του ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως πρόκειται για ένα ισχυρό μήνυμα απέναντι στην πολιτική των δασμών των ΗΠΑ, αν λάβουμε υπόψη ότι ο Ντόναλντ Τράμπ απέρριψε την προοπτική για μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ (TTIP)1, και αποχώρησε από τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου του Ειρηνικού (TPP)2. Όλα αυτά, με σκοπό να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή του Αμερικανικού κεφαλαίου.
Eνίσχυση διασυνοριακών συναλλαγών:
Η Συμφωνία αφορά το 40% του παγκόσμιου εμπορίου και σχεδόν το ένα τρίτο του συνολικού παγκόσμιου ΑΕΠ. Περιλαμβάνει κατάργηση ενός ποσοστού δασμών μεγαλύτερο από το 90% των ενωσιακών εξαγωγών στην Ιαπωνία. Επομένως, προβλέπεται να λειτουργήσει υπέρ των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που εξάγουν στην Ιαπωνία, καθώς καταργεί τη συντριπτική πλειονότητα των δασμών ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ που καταβάλουν οι επιχειρήσεις αυτές ετησίως, μαζί με αρκετούς χρόνιους κανονιστικούς φραγμούς. Εκτιμάται ότι ύστερα από πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας, το ετήσιο εμπόριο μεταξύ των δύο μερών θα μπορούσε να αυξηθεί κατά περίπου 36 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η άρση των φραγμών, δύναται να ενισχύσει σημαντικά τις διασυνοριακές συναλλαγές. Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, θα προστατευτούν 205 προϊόντα με ευρωπαϊκή προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη με σκοπό να ενισχυθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αφορούν το 78% των εξαγωγών της ΕΕ. Τα κυριότερα προϊόντα που εξάγει η Ελλάδα στην Ιαπωνία είναι το ελαιόλαδο, το μάρμαρο και άλλα είδη πέτρας, καθώς και ζυμαρικά.
Ακόμη, αναφέρεται ότι η αξία των ελληνικών εισαγωγών από την Ιαπωνία ανέρχεται στα 121 εκατ. ευρώ. Επομένως θα δοθεί στις μικρές επιχειρήσεις και των δύο μερών η ευκαιρία να επεκταθούν σε μια εντελώς νέα αγορά, ενώ θα δοθούν περισσότερες επιλογές σε χαμηλότερες τιμές.
Συνεργασία σε βασικούς τομείς ενδιαφέροντος:
Η συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης η οποία υπογράφηκε τον Ιούλιο του 2018 μαζί με τη συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης ενδυναμώνει τη συνεργασία των χωρών σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή, η έρευνα για την υγεία και το έγκλημα στον κυβερνοχώρο. Μάλιστα αποτελεί την πρώτη συμφωνία εμπορικού χαρακτήρα της ΕΕ που προβλέπει την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων της Συμφωνίας των Παρισίων για την αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής3. Έτσι, διαμορφώνεται ένα γενικό πλαίσιο ενισχυμένης πολιτικής και τομεακής συνεργασίας, και κοινών δράσεων για ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών και παγκόσμιων προκλήσεων.
Σύμφωνα με τον ευρωβουλευτή Πέδρο Σίλβα Περέιρα (Σοσιαλιστές, Πορτογαλία), κύριο εισηγητή της έκθεσης, πρόκειται για κάτι πολύ μεγαλύτερο από μια απλή εμπορική συμφωνία. Ο ίδιος δήλωσε μεταξύ άλλων: « Η συμφωνία μπορεί, να ενισχύσει τον συντονισμό μεταξύ ΕΕ και Ιαπωνίας σχετικά με πολυμερή ζητήματα και να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός συστήματος διεθνούς εμπορίου που βασίζεται στα δικά μας υψηλά πρότυπα και στις κοινές αξίες σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δημοκρατικών αρχών και του κράτους δικαίου.»
Ο Αλιόζ Πέτερλε (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Σλοβενία) επίσης κύριος εισηγητής της έκθεσης, τόνισε πως: «Η επίτευξη των δύο συμφωνιών κατέστη δυνατή επειδή η ΕΕ και η Ιαπωνία εμφορούνται από τις ίδιες αντιλήψεις, μοιράζονται τις ίδιες δημοκρατικές αξίες κι ένα κοινό όραμα και πνεύμα συνεργασίας…τα υψηλά πρότυπα και η προθυμία αντιμετώπισης παγκόσμιων προκλήσεων θα έπρεπε να αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των μελλοντικών συμφωνιών συνεργασίας».
Και το Brexit;
Με τις τωρινές εξελίξεις, Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συμμετάσχει στην EPA (συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης) και την SPA (συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης) μέχρι την αποχώρησή του από την ΕΕ. Τόσο η EPA όσο και η SPA είναι ευθυγραμμισμένες με τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα του Ηνωμένου Βασιλείου, και οι Βρετανοί διπλωμάτες διαδραμάτισαν επίσης σημαντικό ρόλο στην πορεία της διαπραγμάτευσης τους.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί την «πύλη της Ιαπωνίας για τον ευρωπαϊκό χώρο». Το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος προορισμός για τις ξένες άμεσες επενδύσεις της Ιαπωνίας μετά τις ΗΠΑ, ενώ οι ιαπωνικές εταιρείες στη χώρα αυτή αντιπροσωπεύουν περίπου το 1/6 όλων των ιαπωνικών εταιρειών στην ΕΕ. Το Brexit αποτελεί σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα για τους Ιάπωνες, και αρκετές μεγάλες εταιρίες όπως η Sony και η Panasonic μεταφέρουν την ευρωπαϊκή έδρα τους από τη Βρετανία στην Ολλανδία. Επιπλέον η Nissan ακύρωσε προγραμματισμένες επενδύσεις στις εγκαταστάσεις παραγωγής της στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Έτσι, ακόμα και μετά το Brexit, οποιεσδήποτε εμπορικές βλέψεις της Βρετανίας δεν θα εντυπωσιάζουν την Ιαπωνία. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα αποτελεί πλέον την κύρια πρόσβαση στην ΕΕ καθώς δεν θα υπάρχουν φραγμοί στο ελεύθερο εμπόριο μεταξύ των δύο μερών.
Υποσημειώσεις:
- TTIP: Η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) αποτελεί προτεινόμενη εμπορική συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών, με στόχο την προώθηση του εμπορίου και της πολυμερούς οικονομικής ανάπτυξης. Οι διαπραγματεύσεις σταμάτησαν από τον Πρόεδρο Donald Trump, ο οποίος εν συνεχεία ξεκίνησε εμπορική διαμάχη με την ΕΕ. Κηρύχθηκε ανακωχή τον Ιούλιο του 2018, και οι δύο πλευρές επανέλαβαν συνομιλίες που μοιάζουν με αυτές του TTIP.
- Trans-Pacific Partnership (TPP): Είναι η προτεινόμενη εμπορική συμφωνία που υπεγράφη στις 4 Φεβρουαρίου 2016 μεταξύ της Αυστραλίας, του Μπρουνέι, του Καναδά, της Χιλής, της Ιαπωνίας, της Μαλαισίας, του Μεξικού, της Νέας Ζηλανδίας, του Περού, της Σιγκαπούρης, του Βιετνάμ και των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι ΗΠΑ απέσυραν την υπογραφή τους και έτσι η συμφωνία δεν ήταν σε θέση να τεθεί σε ισχύ. Τα υπόλοιπα κράτη διαπραγματεύθηκαν μια νέα εμπορική συμφωνία η οποία ενσωματώνει τις περισσότερες από τις διατάξεις του TPP και τέθηκε σε ισχύ στις 30 Δεκεμβρίου 2018.
- https://www.consilium.europa.eu/el/policies/climate-change/timeline/
Πηγές:
https://gr.euronews.com/2019/02/01/se-ishy-symfvnia-evrwpaikhs-enwshs-iapwnias
https://www.tovima.gr/2019/02/01/world/se-isxy-i-emporiki-symfonia-ee-iaponias-ta-epomena-vimata/
https://blogs.lse.ac.uk/europpblog/2019/02/16/why-the-eu-japan-trade-deal-matters-for-brexit/