Ελληνικά
Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος, Αναλυτής ΚΕΔΙΣΑ
Στις 16 Οκτωβρίου 2024 ο Ισραηλινός στρατός κατόρθωσε , μάλλον συμπτωματικά, να εντοπίσει και να εξοντώσει το νούμερο 1 καταζητούμενο: τον Γιαχία Σινουάρ. Οι ισραηλινές δυνάμεις μετά από λίγη ώρα θα τον εξοντώσουν, βάζοντας έτσι τον πόλεμο της Μέσης Ανατολής σε μια νέα φάση.
Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι ασφαλώς είναι η επόμενη μέρα… Συνέπειες, εξελίξεις και αντιδράσεις, σε όλα τα επίπεδα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο θάνατος του Σινουάρ, κατά την εκτίμηση μου, είναι ένα τεράστιο πλήγμα του Ισραήλ προς την Χαμάς . Με την εκτέλεση του στρατιωτικού ηγέτη της εξτρεμιστικής οργάνωσης το Ισραήλ σε πρώτη φάση πέτυχε δύο πράγματα:
1) Έστειλε μήνυμα σε όλους τους εχθρούς του ότι μπορεί να εντοπίσει και να εξοντώσει όποιον αποτελεί στόχο.
2) Καθιστά πιο αδύναμη τη Χαμάς στρατιωτικά, αλλά και πολιτικά, δεδομένου ότι οι πιθανοί διάδοχοι του Σινουάρ βρίσκονται εκτός Γάζας, συνεπώς θα είναι αρκετά δύσκολο έως αδύνατο να διοικήσουν τον πόλεμο κατά του Ισραήλ από το εξωτερικό.
Από την άλλη όμως υπάρχουν και κάποιοι ‘’αστερίσκοι’’…
Η Χαμάς πλέον θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια οργάνωση με έντονα ‘’θρησκευτικό’’ χαρακτήρα, δεχόμενη μαχητές και από άλλα μουσουλμανικά κράτη. Η εκτίμηση αυτή εδράζεται στο γεγονός ότι στη συντριπτική μερίδα του σουνιτικού μουσουλμανικού κόσμου o Σινουάρ είναι ήρωας και πρότυπο, κυρίως για τις νεότερες γενιές. Λογικά λοιπόν, κάτι τέτοιο θα έχει σαν άμεση συνέπεια την παράταση του πολέμου. Το Ισραήλ θα αναγκαστεί να στέλνει όλο και περισσότερες δυνάμεις στη Γάζα, κάτι που θα έχει προφανές οικονομικό κόστος λόγω επιστράτευσης, αλλά και κόστος σε ανθρώπινες ζωές.
Το γεγονός ότι ο Σινουάρ, από την μια οργάνωσε την πιο θεαματική (μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001) τρομοκρατική επίθεση κατά του στενότερου συμμάχου των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή και από την άλλη έπεσε μαχόμενος και αρνούμενος να φύγει από την Γάζα, αποτελεί σημείο αναφοράς για τους σουνίτες. Είναι επίσης άξιο θαυμασμού διότι, πιθανότατα, θα προσελκύσει τεράστιο αριθμό μαχητών στις τάξεις της Χαμάς, οι οποίοι θα επιθυμούν να βαδίσουν στα χνάρια του ήρωα τους. Τους μαχητές πλέον της Χαμάς δεν τους ενδιαφέρει ποιόν θα έχουν διοικητή ενώ θα πολεμούν , διότι ήδη έχουν ως πρότυπο την θυσία του Σινουάρ.
Το κύριο ζήτημα όμως που ανησυχεί ιδιαίτερα το Ισραήλ είναι το θέμα των ομήρων. Με το θάνατο του Σινουάρ, μπορεί κατά τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να αποδόθηκε ‘’δικαιοσύνη’’ για την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023, ταυτόχρονα όμως έκλεισε, κατά την εκτίμηση μου και με βάση τα σημερινά δεδομένα, σχεδόν κάθε δυνατότητα για επίτευξη συμφωνίας για τους ομήρους. Ο Σινουάρ πρέπει να πούμε εδώ ότι πριν μερικές εβδομάδες είχε ορίσει συμβούλιο που θα ηγηθεί της οργάνωσης σε περίπτωση θανάτου, ώστε να εξασφαλιστεί ομαλή διαδικασία μετάβασης.
Οι υποψήφιοι αντικαταστάτες του Σινουάρ, όπως προαναφέραμε, βρίσκονται στο εξωτερικό και η επιρροή τους στη Γάζα είναι περιορισμένη. Είναι ζήτημα λοιπόν ότι ακόμα και αν υπάρξει συμφωνία για ανταλλαγή μαχητών της Χαμάς με ομήρους ή και για την ανταλλαγή ομήρων με την σορό του Σινουάρ δεν γνωρίζουμε αν αυτή η συμφωνία θα γίνει αποδεκτή από τις ένοπλες δυνάμεις της Χαμάς. Διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ένοπλες δυνάμεις της Χαμάς, όλα αυτά τα χρόνια, ήταν πλήρως αφοσιωμένες στους Ισμαίλ Χανίγε και Γιαχία Σινουάρ οι οποίοι ήταν οπαδοί της σκληρής πολιτικής απέναντι στο Ισραήλ.
Από την άλλη μεριά, και για το ίδιο το Ισραήλ υπάρχει μεγάλη αμφιβολία για το αν επιθυμεί πραγματικά την απελευθέρωση των ομήρων με διπλωματικά μέσα. Το Ισραήλ, όπως όλα δείχνουν, δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση να προχωρήσει σε έστω και προσωρινή εκεχειρία με σκοπό την απελευθέρωση των ομήρων, καθώς φοβάται μήπως αναγκαστεί να απελευθερώσει επικίνδυνους για την εθνική ασφάλεια του Ισραήλ μαχητές της Χαμάς. Να θυμίσουμε εδώ ότι το 2011 το Ισραήλ, λόγω της σύλληψης ενός στρατιώτη του από τη Χαμάς, αναγκάστηκε να προχωρήσει σε συμφωνία με την εξτρεμιστική οργάνωση για απελευθέρωση 1.000 μαχητών της. Μεταξύ των μαχητών που είχαν απελευθερωθεί τότε ήταν και ο μέχρι πρότινος ηγέτης της Χαμάς, Γιαχία Σινουάρ!
Τέλος θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι δηλώσεις σύσσωμου του Δυτικού κόσμου για έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς μετά τον θάνατο του Σινουάρ είναι περισσότερο επιθυμία, παρά ρεαλισμός. Όλοι ξέρουμε ότι τις δυο πλευρές Ισραήλ και Χαμάς τις χωρίζει άβυσσος, ακόμα και για το θέμα των ομήρων. Συνεπώς, για να υπάρξει συμφωνία οι δυο πλευρές θα πρέπει να κάνουν πολλούς επώδυνους συμβιβασμούς.
Πηγές
https://www.foreignaffairs.com/israel/yahya-sinwar-dead-hamas-will-survive-audrey-kurth-cronin
