Ελληνικά
Γράφει η Γιούλη Λύκουρα, Δόκιμη Αναλύτρια ΚΕΔΙΣΑ
Πριν μερικές εβδομάδες, από τις 6 έως 17 Νοεμβρίου 2017, έλαβε χώρα στην Βόννη της Γερμανίας η 23η Παγκόσμια Διάσκεψη των Συμβαλλόμενων Μερών (COP23) η οποία υπόκειται στην σύμβαση – πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC). Στο διάστημα αυτό, τα κράτη κλήθηκαν μέσω εκτενών διαπραγματεύσεων, να προωθήσουν την εφαρμογή της Συμφωνίας των Παρισίων, η οποία υιοθετήθηκε στην αντίστοιχη 21η Παγκόσμια Διάσκεψη το 2015 (COP21) [1].
Είναι αξιοσημείωτο πως η Συμφωνία των Παρισίων αποτέλεσε το δεύτερο έγγραφο – εγχείρημα του UNFCCC μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Κιότο το 1997 [2], όπου καταγράφηκαν οι πρώτες κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τα δύο αυτά κείμενα, αποτελούν, φυσικά από κοινού με την σύμβαση – πλαίσιο του ΟΗΕ, τις μοναδικές διεθνείς γραπτές συμφωνίες για την καταπολέμηση των παγκόσμιων κλιματικών αλλαγών. Ο κοινός στόχος των κρατών – μελών που τέθηκε υπό την Συμφωνία του 2015, ήταν η συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη σε βαθμό χαμηλότερο από τους 2°C.
Το «κλίμα» του COP23
Στο COP23, τα κράτη εστίασαν, αφενός, στο πως οι χώρες – μέλη εφαρμόζουν αποτελεσματικά την Συμφωνία των Παρισίων και αφετέρου, στα περαιτέρω μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να επιτύχουν όλους τους στόχους της Συμφωνίας. Παράλληλα, τέθηκαν υπό το κείμενο των διαπραγματεύσεων οι 17 στόχοι της Agenda 2030 που αφορούν την βιώσιμη ανάπτυξη, η οποία υιοθετήθηκε στο πλαίσιο της 70ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στις 25 Σεπτεμβρίου 2015.
Κρίνεται απαραίτητο να σημειωθεί πως η φετινή διάσκεψη έγινε υπό το πρίσμα σημαντικών γεγονότων που διεξάχθηκαν κατά το έτος 2017. Αρχικά, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, αποφασίζει και ανακοινώνει επίσημα την 1η Ιουνίου 2017 την αποχώρηση της χώρας από την Συμφωνία των Παρισίων, θεωρώντας την οικονομικά επιζήμια για τους Αμερικανούς πολίτες [3]. Επιπρόσθετα, την ίδια περίοδο έχουμε φυσικές καταστροφές σε όλο τον πλανήτη [4], με σημαντικότερες τις καταστροφικές πλημμύρες σε Νεπάλ, Ινδία και Μπαγκλαντές, τον τυφώνα Ίρμα στην Καραϊβική, τον τυφώνα Μαρία στο Πουέρτο Ρίκο, τις καταστροφικές καταιγίδες στην Κίνα καθώς και τις φωτιές που έπληξαν το φετινό καλοκαίρι την Ευρώπη και την χώρα μας.
Η Προεδρία των Νησιών Φίτζι
Την φετινή Προεδρία ανέλαβαν τα Νησιά Φίτζι, με πρόεδρο της COP23 τον πρωθυπουργό του κράτους, Φρανκ Μπαϊνιμαράμα. Καθώς το νησιωτικό αυτό σύμπλεγμα στον Ειρηνικό ωκεανό είναι ένα από εκείνα που κινδυνεύουν παγκοσμίως από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη και την αλλαγή του κλίματος τις τελευταίες δεκαετίες, η ανάληψη της θέσεως αυτής είναι ιδιαίτερα σημαντική [5]. Η αντιπροσωπεία του κράτους τόνισε την επιτακτική ανάγκη για προστασία και την οικονομική βοήθεια των πιο ευάλωτων κρατών του κόσμου στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τα διάφορα περιβαλλοντικά ζητήματα. Όσον αφορά τα νησιά Φίτζι, η γεωγραφική τους θέση, τα φέρνει συχνά αντιμέτωπα με ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως τροπικές θύελλες και κυκλώνες (με σημαντικότερη περιβαλλοντική καταστροφή των κυκλώνα Winston που έπληξε το νησί το 2016 και αποτελεί την δεύτερη ισχυρότερη θύελλα στον κόσμο).
Το COP23 στην πράξη
Αυτό που τονίστηκε επανειλημμένα στην Διάσκεψη, είναι πως για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων, δεν είναι αρκετή η συνεισφορά μόνο των κυβερνήσεων των κρατών, αλλά είναι απαραίτητη η συμμετοχή όλων των πόλεων, των περιφερειακών κοινοτήτων, των διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, και φυσικά, της ίδιας της κοινωνίας των πολιτών [6]. Ο συντονισμός όλων θα μπορέσει να εξασφαλίσει, με τις κατάλληλες πολιτικές και μέτρα που αυτοί θα λάβουν, ότι τα σχέδια δράσης που καλούνται να φέρουν εις πέρας εκπληρώνονται επιτυχώς.
Η βαρύτητα του COP23 δόθηκε στην χρηματοδότηση[7] που χρειάζονται κυρίως τα μικρότερα κράτη που βρίσκονται συνεχώς αντιμέτωπα με περιβαλλοντικούς κινδύνους. Ανάμεσα στα σημαντικότερα οικονομικά προγράμματα που αποφασίστηκαν στην συνδιάσκεψη είναι τα εξής:
- Η συνεισφορά της Γερμανίας (50 εκατ. δολάρια) και της Ιταλίας (7 εκατ. δολάρια) στο Adaptation Fund, που ιδρύθηκε στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότου και βοηθάει τις ευάλωτες κοινότητες των αναπτυσσόμενων χωρών να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή,
- Η Γερμανία και η Μεγάλη Βρετανία θα προσφέρουν 153 εκατ. δολάρια για να επεκτείνουν την δράση προγραμμάτων που στοχεύουν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της αποψίλωσης των δασών στην περιοχή του Αμαζονίου,
- Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εξήγγειλε την παροχή 75 εκατ. δολάρια για ένα νέο επενδυτικό πρόγραμμα στα νησιά Φίτζι που θα περιλαμβάνει την κατασκευή μίας νέας μονάδας επεξεργασίας νερού και λυμάτων, και την επέκταση των δικτύων ύδρευσης, εγκαταστάσεις που αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα, στοχεύοντας έτσι στην αστική και οικονομική ανάπτυξή τους. Η επένδυση αυτή, θα χρηματοδοτηθεί και από την ίδια την κυβέρνηση των Φίτζι, την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης και το Πράσινο Κλιματικό Ταμείο.
Συμπεράσματα
Καταλήγοντας, είναι σαφές πως η πιο δύσκολη πρόκληση για την εφαρμογή της Συμφωνίας των Παρισίων, δύο χρόνια μετά, είναι η προθυμία των συμβαλλόμενων χωρών να μειώσουν τα ορυκτά καύσιμά τους προς όφελος όλων. Ταυτόχρονα, είναι επιτακτική η ανάγκη που υπάρχει για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των μερών ως προς τις πολιτικές και τα σχέδια δράσης που αυτά υιοθετούν, ώστε να επιτύχουν τις απαιτούμενες μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και παράλληλα να διατηρήσουν τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης της χώρας τους. Όλες οι χώρες οφείλουν να είναι αφοσιωμένες στην ανάληψη πολιτικών φιλικών προς το περιβάλλον, που θα εκπληρώνουν τους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων, ώστε να φτάσουμε επιτυχώς τον επόμενο χρόνο στην 24η Παγκόσμια Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή (COP24) στην Πολωνία.
Πηγές
[1] Συμφωνία του Παρισιού, Σύμβαση –Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή,
http://eur-lex.europa.eu/content/paris-agreement/paris-agreement.html?locale=el
http://www.consilium.europa.eu/el/policies/climate-change/timeline/
[2] Kyoto Protocol, United Nations Framework Convention on Climate Change, http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/2830.php [3] Liptak K. & Acosta J., Trump on Paris Accord: “We’re getting out”, June, 2017, http://edition.cnn.com/2017/06/01/politics/trump-paris-climate-decision/index.html [4] The COP23 climate change summit in Bonn and why it matters [5] How Fiji is affected by Climate change,https://cop23.com.fj/fiji-and-the-pacific/how-fiji-is-affected-by-climate-change/
[6]COP23 President Underscores Importance of Cities and Regions in Fight Against Climate Change: Bonn-Fiji Commitment [7] Concrete Climate Action Commitments at COP23, UN Climate Press Releasehttps://cop23.unfccc.int/news/concrete-climate-action-commitments-at-cop23