Ελληνικά
Γράφει ο Δρ. Χρήστος Ζιώγας*, Επίκουρος Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου & Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής ΚΕΔΙΣΑ
Μία μετά την άλλη οι δυτικές χώρες, που πρωτοστατούν στην προσπάθεια της Ουκρανίας να ανακτήσει την εδαφική της κυριαρχία στις ανατολικές περιοχές της, δίνουν άδεια χρήσης των όπλων που της έχουν παραδώσει ή θα την προμηθεύσουν σε ρωσικό έδαφος. Η εξέλιξη των τελευταίων μηνών, όσον αφορά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, δεν αφήνουν πολλές επιλογές σε ΗΠΑ, Γαλλία και Γερμανία –το Ηνωμένο Βασίλειο εξ αρχής δεν είχε αναστολές σχετικά με τη χρήση των όπλων που προμήθευε το Κίεβο– παρά να επιτρέψουν στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις να προβούν σε επιθετικές και αντεπιθετικές επιχειρήσεις (και) στο ρωσικό έδαφος, χρησιμοποιώντας δυτικά όπλα.
Οι συγκεκριμένες αποφάσεις, αν και συνιστούν επέκταση και κλιμάκωση των επιχειρήσεων και εμπλέκουν αμεσότερα νατοϊκές χώρες στο ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, είναι στρατιωτικά ορθές και επιβεβλημένες βάσει όσων έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες στο πολεμικό πεδίο. Για να αντιστραφεί η πορεία του πολέμου, στον οποίο η Ρωσία φαίνεται να έχει και πάλι την πρωτοβουλία των κινήσεων και σύμφωνα με δηλώσεις Ρώσων αξιωματούχων έχει καταλάβει περισσότερα από 800 τ. χλμ από την αρχή του έτους, είναι αναγκαία η δυνατότητα των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων να πλήττουν τις αντίστοιχες ρωσικές καθώς και στρατιωτικές υποδομές που τις υποστηρίζουν στο ρωσικό έδαφος, πριν αυτές ενεργήσουν στο πολεμικό μέτωπο. Όλα αυτά είναι από στρατηγική σκοπιά λογικά και αναμενόμενα. Εφ’ όσον ο δυτικός παράγοντας επιθυμεί να υπάρξει προοπτική εκεχειρίας και μία μελλοντική προσπάθεια διευθέτησης της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης είναι επιβεβλημένο να αλλάξουν άρδην τα δεδομένα των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Διπλωματικές πρωτοβουλίες με τα σημερινά δεδομένα επί του πεδίου και δίχως την παρουσία της Ρωσίας, της Κίνας ίσως και της Ινδίας, παρά μόνο με τη συμμετοχή των κρατών που έχουν εξ αρχής ταχθεί στο πλευρό της Ουκρανίας όπως αυτή που κυοφορείται στην Ελβετία, θα έχουν μερική σημασία και αποτελεσματικότητα. Υπό αυτά το πρίσμα οι δυτικές δυνάμεις αναλαμβάνουν το ρίσκο της κλιμάκωσης του πολέμου με σκοπό να αντιστρέψουν την πορεία που έχει λάβει τους προηγούμενους μήνες και να δημιουργήσουν ευνοϊκότερες συνθήκες για την Ουκρανία και τις ίδιες, όσον αφορά την προοπτική διπλωματικής επίλυσης της κρίσης. Οι δυτικές χώρες διευρύνουν το μέτωπο των πολεμικών επιχειρήσεων και την εμπλοκή τους με την παροχή στην Ουκρανία περισσοτέρων, νέων – F16 ως προς το είδος– , πιο σύγχρονων όπλων –ATACMS– και κυρίως δίχως δεσμεύσεις ως προς τη χρήση τους. Η αντίδραση της Ρωσίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό –αν όχι ευθύγραμμα– από τις επιχειρησιακές συνέπειες της χρήσης αυτών των όπλων. Ο βαθμός κλιμάκωσης των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων θα είναι συνάρτηση των επιχειρησιακών αποτελεσμάτων που θα επιφέρουν τα νέα, περισσότερα, πιο σύγχρονα και χωρίς περιορισμούς χρήσης δυτικά όπλα.
Η ρωσο-ουκρανική σύγκρουση επαναεπιβεβαιώνει εμπειρικά ότι η κλιμάκωση –εφ’ όσον υπάρχει αυτή η δυνατότητα βεβαίως– συνιστά διαδικασία αντιστροφής της πορείας ενός πολέμου που δεν εξελίσσεται σύμφωνα με τους σχεδιασμούς για έναν ή και περισσότερους από τους εμπλεκόμενους. Τα οπλικά συστήματα αποτελούν τα μέσα για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός. Εν προκειμένω οι δυτικές χώρες παρέχουν στην Ουκρανία τα στρατιωτικά μέσα για να αντιστρέψουν την εξέλιξη της σύγκρουσης μέσω της κλιμάκωσης. Καταληκτικά κι ως δίδαγμα από την εξελισσόμενη ρωσο-ουκρανική πολεμική αντιπαράθεση, ας αναλογιστούμε τις οικείες δυνατότητες κλιμάκωσης στην απευκταία περίπτωση που η χώρα μας εμπλακεί σε μία πολεμική σύγκρουση. Ταυτόχρονα δε και σε αναλογία, ας εξετάσουμε ενδελεχώς τους λόγους που στρατηγικοί μας σύμμαχοι είναι αρκετά φειδωλοί και παρελκυστικοί στην πώληση συγκεκριμένων οπλικών συστημάτων, τα οποία εξυπηρετούν την αποτρεπτική μας στρατηγική που προφανώς προϋποθέτει επιθετικές και αντεπιθετικές ικανότητες και οφείλει να εμπερικλείει και τη δυνατότητα κλιμάκωσης. Αν τις συγκεκριμένες ικανότητες δεν τις έχεις αναπτύξει μόνος σου, οφείλεις να τις αποκτήσεις εγκαίρως διότι είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι θα σου παρασχεθούν όταν τις έχεις ανάγκη.
*Η παρούσα ανάλυση πρωτοδημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Ελληνικής έκδοσης της HuffPost (04/06/2024)
