Το Προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα λίγο πριν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 17-18 Μαρτίου.

Γράφει ο Πέτρος Γκάτζιος, Αναλυτής ΚΕΔΙΣΑ

Τις τελευταίες εβδομάδες, όλοι μας λίγο έως πολύ, βιώνουμε το δράμα των προσφύγων/ μεταναστών που έχουν «παγιδευτεί» στην ελληνική επικράτεια. Και αν δεν το ζούμε, σίγουρα μας προκαλούν δυσάρεστα συναισθήματα οι εικόνες που βλέπουμε στις τηλεοράσεις μας.

Και παρόλο που εδώ και αρκετούς μήνες ζούμε το θέατρο του παραλόγου ως χώρα αλλά και ως ΕΕ συνολικά, επιτρέψτε μου όπως στην «αρχαία κωμωδία» να κάνω και εγώ την «παράβασή μου[1]» και να μοιραστώ κάποιες σκέψεις επί του θέματος, που κατά την άποψή μου θα ταλανίσει τους επόμενους μήνες -αν όχι χρόνια- την Ελλάδα. Τι εννοώ -συγχωρήστε την συναισθηματική μου φόρτιση- και προχωράω στην ανάλυση:

Το μεταναστευτικό/προσφυγικό παίρνει διαστάσεις «εθνικής κρίσης» : πρώτον, λόγω του μεγέθους της διαχείρισης των κυμάτων αφού η Ελλάδα μετά την 19^η Φεβρουαρίου 2016 από χώρα τράνζιτ, μετατρέπεται σε χώρα εγκατάστασης και δεύτερον, λόγω των Συστάσεων Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Συμβουλίου Υπουργών για Κανονισμό Δουβλίνο και Συμφωνία Σένγκεν (10 και 12/02 αντίστοιχα).

Τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο καθώς μέχρι το επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (ΕΣ 17-18/03), πρέπει να υπάρξει και συμφωνία μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας, αφού όπως φάνηκε και στη συνάντηση της Δευτέρας και στη Δήλωση[2] που υιοθετήθηκε, το νέο αφήγημα πρέπει να μεταφραστεί σε νέες πολιτικές και δράσεις.

Η ελληνική κυβέρνηση είχε ήδη προδιαθέσει το κλείσιμο των βορείων συνόρων μας με μόνο τον Αν. Υπουργό κ. Μουζάλα να προετοιμάζει την ελληνική κοινή γνώμη για την νέα πραγματικότητα: ότι θα μείνουν μόνιμα χιλιάδες πρόσφυγες στη χώρα μας για τα επόμενα δύο με τρία χρόνια!

Και μπορεί η «Δήλωση» να μην το αναφέρει ρητώς όπως το προσχέδιο που διέρρευσε στον τύπο[3], αλλά υπάρχει η έμμεση, πλην όμως σαφής αναφορά ότι ο Βαλκανικός διάδρομος έχει κλείσει: «Οι ακανόνιστες ροές μεταναστών κατά μήκος της οδού των δυτικών Βαλκανίων έχουν πλέον σταματήσει».

Η αναφορά του Προέδρου του ΕΣ κ. Τουσκ μετά το τέλος της συνάντησης ΕΕ-Τουρκίας (08/03) πως «οι μέρες της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη τελείωσαν» και η συμπληρωματική ανάρτησή του στο twitter (09/03) «Irregular flows of migrants along Western Balkans route have come to an end. Not a question of unilateral actions but common EU28 decision», αυτό καταδεικνύει.

Παράλληλα, «αδειάζει» και το επιχείρημα της ελληνικής κυβέρνησης για μονομερείς ενέργειες εκ μέρους ορισμένων κρατών, αφού πλέον η ΕΕ ή καλύτερα η Γερμανία, ενόψει τριών πολύ κρίσιμων περιφερειακών εκλογών, φαίνεται να βολεύεται με την νέα κατάσταση και να υιοθετεί το «plan B» των χωρών Βίσεγκραντ και Αυστρίας!

Σημειώνω πως οι επικείμενες εκλογές, αναμένεται να δείξουν τις διαθέσεις των πολιτών μετά την άφιξη ενός εκατομμυρίου και πλέον προσφύγων και μεταναστών στη χώρα πέρσι.

Η αλήθεια είναι πως για αρκετούς μήνες, η ελληνική κυβέρνηση προωθούσε προς τα βόρεια τους πρόσφυγες/μετανάστες, χωρίς να δίνει ιδιαίτερη σημασία στις διαμαρτυρίες άλλων χωρών. Μέχρι και την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Αυγούστου-Σεπτεμβρίου 2015, οι εισερχόμενοι στην Ελλάδα έφευγαν στην πλειοψηφία τους χωρίς καν να ταυτοποιηθούν και να δακτυλοσκοπηθούν από τις ελληνικές Αρχές. Και φυσικά, τα στοιχεία δεν έμπαιναν στη βάση του EURODAC.

Με αυτό τον τρόπο, η ίδια η Κυβέρνηση υπονόμευσε την υποχρέωση της χώρας μας, η οποία απορρέει από τον κώδικα Σένγκεν, να φυλάσσουμε αποτελεσματικά τα εξωτερικά μας ευρωπαϊκά σύνορα.

Από την άλλη, ώθησε την Επιτροπή να καταθέσει ένα χάρτη πορείας (04/03 βλ. Παράρτημα στο τέλος) για τη διάσωση του Σένγκεν μέχρι τον επόμενο Δεκέμβριο, με την ίδια να εκτιμά τη ζημία σε περίπτωση της πλήρους επαναφοράς των συνοριακών ελέγχων, ετησίως μεταξύ 7-18 δις ευρώ.

Στην Ανακοίνωση που εξέδωσε για το θέμα, η διαφαινόμενη λύση μεταξύ άλλων προκρίνει το κλείσιμο του Βαλκανικού διαδρόμου, ο οποίος δεν μπορεί πλέον να θεωρείται πολιτικά και νομικά αποδεκτός, ενώ λειτουργούσε και αποτρεπτικά στην εφαρμογή της απόφασης του Σεπτεμβρίου 2015 για μετεγκατάσταση 160.000 που χρήζουν διεθνούς προστασίας από εκείνα τα κράτη μέλη που επηρεάζονται περισσότερο σε άλλα κράτη μέλη.

Σύμφωνα με την ίδια Ανακοίνωση, το 2015 από το Βαλκανικό διάδρομο περάσανε 880.000 άτομα και το πρώτο δίμηνο του 2016 128.000!

Στα παραπάνω προσθέτω το τραγικό λάθος της ελληνικής κυβέρνησης, να συνεχίσει να εξισώνει τους οικονομικούς μετανάστες με τους πρόσφυγες και την πολιτική των ανοικτών συνόρων αντί της αποτροπής.

Ο ΑΝΥΕΘΑ κ. Βίτσας, πολιτικός συντονιστής του κέντρου διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης με την συμμετοχή εκπροσώπων έξι υπουργείων, στις 02/03 έλεγε πως το 95% των ανθρώπων που φτάνουν στην Ελλάδα είναι πρόσφυγες, την επομένη το 90%, σήμερα αποφεύγει να αναφέρει ποσοστά, όταν τα νούμερα είναι περίπου στο 65% με 35% και αυτά με κάθε επιφύλαξη.

Με την κατάσταση που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα να ξεφεύγει τις τελευταίες εβδομάδες, η αλλαγή της μεταναστευτικής πολιτικής αποτυπώθηκε γλαφυρά από τον κ. Τουσκ (03/03), ο οποίος μετά τη συνάντησή του με τον κ. Τσίπρα στην Αθήνα, «ζήτησε στους δυνητικούς παράνομους οικονομικούς μετανάστες από όπου και αν προέρχονται, να μην έρθουν στην Ευρώπη και να μην πιστέψουν τους διακινητές, καθώς θα χάσουν την περιουσία τους και τα λεφτά τους για το τίποτα. Οι κανόνες Σένγκεν θα εφαρμοστούν».

Μετά τις «μονομερείς ενέργειες» που επηρέασαν τη διαδρομή του Βαλκανικού διαδρόμου, Επιτροπή, ΕΚ, Πρόεδρος ΕΣ και η κα Μέρκελ, δεν σταμάτησαν να δηλώνουν την στήριξή τους στην Ελλάδα και πως πρέπει να εφαρμοστούν οι συλλογικές αποφάσεις.

Ωστόσο, η λύση που προτείνουν μετά τη συνάντηση των 28 με την Τουρκία, παγιώνει μία δυσάρεστη κατάσταση στην Ελλάδα.

Η δήλωση Μέρκελ πως αν εφαρμοστεί η τουρκική πρόταση αυτό θα πρόκειται για «ρήγμα που θα σπάσει το φαύλο κύκλο παράνομης-νόμιμης μετανάστευσης» και η δήλωση Γιούνκερ πως σε αυτή την περίπτωση θα έχουμε «game-changer» που θα καταστήσει σαφές ότι ο μόνος βιώσιμος τρόπος για να έρθουν στην Ευρώπη είναι μέσω της νομικής οδού, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μας καθησυχάζει γιατί πολύ απλά, η Τουρκία δεν εφαρμόζει τις συμφωνίες!

Είτε μας αρέσει είτε όχι, η ΕΕ γνωρίζει πως έπρεπε να αλλάξει ρότα, όπως και η Τουρκία γνωρίζει πως έχει περισσότερη σημασία για την Ένωση από ότι έχει η τελευταία για αυτήν.

Και μπορεί τα προηγούμενα χρόνια η Ένωση να βρήκε λύσεις (προς συζήτηση αυτό αλλά όχι εδώ) για την οικονομική κρίση, ωστόσο για το προσφυγικό/μεταναστευτικό, η κατάσταση είναι πιο δύσκολα διαχειρίσιμη καθώς περιπλέκονται ως επί των πλείστον εξωγενείς παράγοντες.

Μην ξεχνάμε πως οι προτάσεις για «σχέδιο Β» αλλά και η αλλαγή πολιτικής της Αυστρίας είναι που άλλαξαν τα δεδομένα.

Και πριν ήταν χιλιάδες οι ροές αλλά η Ελλάδα τους άφηνε να περνάνε ή καλύτερα ήταν ελαστική στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων αφού γνώριζε πως δεν αποτελούσε τον τελικό προορισμό προσφύγων/μεταναστών.

Όταν προς το τέλος του Φθινοπώρου 2015 φάνηκε πως ούτε η Γερμανία[4] μπορεί προχωρήσει με την απορρόφηση 1 εκατ. προσφύγων, ούτε και η Αυστρία που την ακολουθούσε στην πολιτική απορρόφησης, λογικό ήταν να αρχίσει το blame game με την Ελλάδα στη μέση του κυκλώνα για δεύτερη φορά μέσα σε μερικούς μήνες!

Υπενθυμίζω πως σύμφωνα με την Eurostat (04/03), το 2015 οι 28 χώρες-μέλη της ΕΕ έδωσαν άσυλο σε 252.230 περιπτώσεις από τις οποίες περίπου τα δύο τρίτα αφορούσαν πρόσφυγες και στους υπόλοιπους δόθηκε καθεστώς ανθρωπιστικής ή επικουρικής προστασίας.

1.255.600 άνθρωποι από το Ιράκ, τη Συρία και το Αφγανιστάν ζήτησαν διεθνή προστασία, κυρίως από Γερμανία, Ουγγαρία και Σουηδία. Ο μεγαλύτερος αριθμός των αιτούντων άσυλο ζήτησε προστασία από τη Γερμανία, όπου 441.800 άνθρωποι κατέθεσαν τα χαρτιά τους, γεγονός που αντιστοιχεί στο 35% του συνόλου και ακολουθεί η Ουγγαρία με 174.400 (14%), η Σουηδία (156.100, 12%), η Αυστρία (85.500, 7%), η Ιταλία (83.200, 7%) και η Γαλλία (70.600, 6%). Το 2015, 11.500 πολίτες τρίτων χωρών ζήτησαν άσυλο από την Ελλάδα αριθμός αυξημένος κατά 50% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Αρχές Δεκεμβρίου -επανερχόμενος στο παραπάνω επιχείρημα- η Γερμανία ξεκίνησε να επιστρέφει στην Αυστρία μετανάστες με το επιχείρημα πως δεν σκόπευαν να αιτηθούν άσυλο εκεί. Και όταν αυτό συνεχίστηκε σε συνδυασμό με τις ροές που έρχονταν από Ελλάδα, η Αυστρία μετατράπηκε σε μαύρο πρόβατο στο ΕΣ του Φεβρουαρίου αφού πλέον θα δεχόταν 80 αιτούντες άσυλο ημερησίως, και 3.200 μετανάστες σε καθεστώς τράνζιτ, με την Επιτροπή να προειδοποιεί πως θα κινηθεί νομικά ζητώντας συμμόρφωση.

Αν και αυτή η εξέλιξη δεν άρεσε στην Ελλάδα και παρόλο που η νομική υπηρεσία του Συμβουλίου Υπουργών ανέφερε πως η Αυστρία δεν παρανομεί, σε κάθε περίπτωση η δικαστική διαμάχη μπορεί να κρατήσει χρόνια και σίγουρα δεν θα ελάφρυνε τη διαχείριση των χιλιάδων μεταναστών εντός της επικράτειάς μας.

Η νόμιμη είσοδος προσφύγων στη βάση ποσοστώσεων, πρέπει να αντικαταστήσει την χαοτική και ασυντόνιστη ελεύθερη διέλευση, τόνισε ο αυστριακός Καγκελάριος στις 06/03 και όπως βλέπουμε μέχρι στιγμής, αυτή είναι η τάση που προκρίνεται.

Στο δια ταύτα:

Πρώτον, η βασική ιδέα πίσω από την συμφωνία, ότι οι πρόσφυγες που καταφθάνουν στα ελληνικά νησιά θα επιστρέφουν στην Τουρκία και θα κατανέμονται στην συνέχεια στα κράτη μέλη της ΕΕ, είναι νομικά αμφιλεγόμενη[5] και προϋποθέτει ότι αρκετές χώρες θα ακολουθήσουν την Γερμανία στην αποδοχή μεγάλου αριθμού προσφύγων.

Υπενθυμίζω πως μόνο Σύριοι έχουν το δικαίωμα να αιτηθούν κάποιας μορφής διεθνούς προστασίας στην Τουρκία -και ακόμη κι αυτό δεν ισούται με πλήρες status πρόσφυγα.

Η ΕΕ θα προσπαθήσει λοιπόν να παρακάμψει αυτό το εμπόδιο, δηλώνοντας πως η Τουρκία είναι ασφαλής τρίτη χώρα, κάτι που έχουμε κάνει εμείς ως χώρα το Φεβρουάριο.

Πολύ εύστοχα οι FT ανέφεραν πως «οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για το γεγονός πως το νέο θα αντιμετωπιστεί με πολύ άσχημες σκηνές -ιδιαίτερα καθώς αυτοί που επιστρέφονται γνωρίζουν την αμφισβητήσιμη νομική βάση αυτής της απόφασης. Τα νέα ταξιδεύουν γρήγορα σε αυτούς που κάνουν αυτό το ταξίδι».

Δεύτερον, η πολιτική για κάθε Σύριο που θα γίνεται εκ νέου δεκτός στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ένας άλλος Σύριος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στα κράτη μέλη της ΕΕ, στο πλαίσιο των υφισταμένων δεσμεύσεων, δεν θα λειτουργήσει αποτρεπτικά κατά την άποψή μου.

Και αυτό γιατί παρόλο που εκείνος που θα επιστρέφεται θα μπαίνει στο τέλος της λίστας αναμονής για απόδοση καθεστώτος ασύλου, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι δεν θα προσπαθήσει να περάσει στην Ελλάδα αφού αν συλληφθεί, πρέπει να περάσει τη χρονοβόρα διαδικασία ταυτοποίησης στην Ελλάδα και ενδιάμεσα αφού δεν παραμένει έγκλειστος θα επιχειρήσει μέσω διακινητών ή κάποιας άλλης οδού να περάσει σε Γερμανία, Αυστρία ή Σουηδία ή όπου αλλού θέλει να καταλήξει!

Τρίτον, η Τουρκία επίσης, επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της στην υλοποίηση της διμερούς ελληνοτουρκικής συμφωνίας επανεισδοχής, ώστε να δεχθεί την ταχεία επιστροφή όλων των προσφύγων που δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας και μεταβαίνουν από εκεί προς την Ελλάδα και να κάνει δεκτούς στο έδαφός της όλους τους παράτυπους μετανάστες που συλλαμβάνονται σε τουρκικά ύδατα.

Ας μας απαντήσουν επιτρέψτε μου την έκφραση οι φωστήρες που το δέχτηκαν αυτό πόσους έχουνε συλλάβει σε τουρκικά ύδατα ώστε να επιστραφούν; Από την άλλη, η επιστροφή 308 παράτυπων μεταναστών την 1^η Μαρτίου αποτελεί σταγόνα στον ωκεανό.

Τέταρτον, ο ελληνικός λαός πρέπει να ενημερωθεί σωστά και υπεύθυνα για την κατάσταση. Πρόσφατη έρευνα της εταιρείας ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ-28/02 έδειξε μεταξύ άλλων πως οι Έλληνες σε γενικές γραμμές υποεκτιμούν το μέγεθος των προσφυγικών ροών, ενώ οι γνώσεις τους για τις επιμέρους πτυχές του προβλήματος εμφανίζονται περιορισμένες: 4/10 δεν ξέρουν τι είναι ο όρος hot spot, ένα 30% δεν γνωρίζει τι είναι η Frontex και 4/10 πιστεύουν ότι η προσφυγική κρίση είναι ένα πρόβλημα «προσωρινό».

Πέμπτον, η ελληνική κυβέρνηση, οφείλει να εκπονήσει μία εμπεριστατωμένη μελέτη, τόσο για τον αριθμό των προσφύγων που μπορούν να παραμείνουν στη χώρα μας, όσο και για τις αναγκαίες ενισχύσεις που θα πρέπει να απαιτήσει η χώρα από την ΕΕ για τη δημιουργία όλων εκείνων των αναγκαίων υποδομών για την αξιοπρεπή διαβίωση των προσφύγων, και εκείνων που θα παραμείνουν επί μακρόν στη χώρα, καθώς και εκείνων που θα μετεγκατασ-ταθούν.

Θα πρέπει να υπολογιστεί λεπτομερώς το μέχρι τώρα κόστος φιλοξενίας, να ζητηθεί ανάλογη υποστήριξη από την ΕΕ και να αξιοποιηθούν οι πόροι για την απορρόφηση των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών κραδασμών.

Ακόμη και στο πιο αισιόδοξο σενάριο, ένας αριθμός προσφύγων/μεταναστών (ενδεχομένως γύρω στις 50.000) θα παραμείνει στην Ελλάδα και οι ροές θα μειωθούν σημαντικά, αλλά δεν θα μηδενιστούν. Θα συνεχίσουν να έρχονται μέχρι να καταλήξουμε σε κάποια συμφωνία.

Μέχρι στιγμής (04/03), η Επιτροπή έχει δώσει 148 εκατ. ευρώ σε έκτακτη χρηματοδότηση, ενώ για την επόμενη επταετία θα διατεθούν μέσω ΕΣΠΑ 509 εκατ. (μέχρι στιγμής έχουμε λάβει 33 εκατ. για το 2014-5 και 37 εκατ. για το 2016)!

Η κυβέρνηση πρέπει να αξιοποιήσει την έκτακτη (02/03) οικονομική επιχορήγηση για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης (πρόταση του Επιτρόπου Στυλιανίδη για χορήγηση 700 εκατ. ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια).

Στα παραπάνω σημειώνω πως έχει μεγάλη σημασία και ο τρόπος που τα ζητάμε, όχι ως επαίτης, αλλά ως απόρροια της αλληλεγγύης που αναφέρονται στις Συνθήκες. Για παράδειγμα, ο Νταβούτογλου δήλωσε πως «η Τουρκία δεν ζητάει χρήματα αλλά δίκαιη κατανομή, με το σύνολο των χρημάτων να πηγαίνουν για τους πρόσφυγες και όχι για Τούρκους πολίτες»!

Επίσης στο αίτημα για αποζημίωση να μην ισχύει ο διαχωρισμός πρόσφυγας/μετανάστης αλλά να δοθεί για όλους!

Έκτον, στις 16/03 η Επιτροπή θα προτείνει αλλαγές στον Κανονισμό Δουβλίνο και σύμφωνα με διαρροές η ευθύνη για όλες τις αιτήσεις ασύλου θα μπορούσε να μεταφερθεί στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO). Με δύο επιλογές: οι αιτούντες ασύλου θα διαμοιράζονται σε όλη την ΕΕ βάσει ποσοστώσεων, ανεξάρτητα του σε ποια χώρα έφτασαν πρώτα και οι αιτούντες ασύλου να διαμοιράζονται βάσει ποσοστώσεων αν μια χώρα δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στην ξαφνική εισροή.

Σε κάθε περίπτωση, το ισχύων καθεστώς της πρώτης χώρας διέλευσης πρέπει να αλλάξει καθώς η διαδικασία στην Ελλάδα μπορεί να πάρει πολλούς μήνες. Παρεμπιπτόντως το ίδιο ισχύει και στο Λουξεμβούργο!

Έβδομον, η διαδικασία μετεγκατάστασης προσφύγων από Ελλάδα παρόλο που ζητείται επίσημα από Ελλάδα και ΕΕ, πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα για τη χώρα μας. Αφορά 66.400 θέσεις σε βάθος δύο χρόνων και θα έχει κάποιο αποτέλεσμα μόνο όταν όσοι μπαίνουν αιτηθούν άσυλο. Μέχρι στιγμής (08/03) 536 έχουν μετεγκατασταθεί! Το περισσότερο που μπορούν να ελπίζουν Γερμανία και ΕΕ σ” αυτό το σημείο είναι πως ένας μικρός αριθμός μελών της ΕΕ θα δεχθούν περισσότερους αιτούντες άσυλο!

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

Ο οδικός χάρτης για την επιστροφή στην πλήρη λειτουργία του χώρου Σένγκεν περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

12 Μαρτίου 2016 το αργότερο: Η Ελλάδα παρουσιάζει το σχέδιο δράσης της για την εφαρμογή των συστάσεων του Συμβουλίου, μαζί με εκτίμηση των αναγκών.
16 Μαρτίου 2016: Ανακοίνωση της Επιτροπής αναφορικά με την αναθεώρηση του κανονισμού του Δουβλίνου, με βάση τον στόχο της αλληλεγγύης και του δίκαιου επιμερισμού των βαρών μεταξύ των κρατών μελών.
16 Μαρτίου 2016: Η Επιτροπή υποβάλλει την πρώτη έκθεσή της σχετικά με τις δεσμεύσεις για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση.
22 Μαρτίου 2016 το αργότερο: Η Frontex απευθύνει πρόσθετες εκκλήσεις για συνεισφορές προκειμένου να διατεθούν επιπλέον ομάδες Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής για την υποστήριξη της Ελλάδας.
1 Απριλίου 2016 το αργότερο: Τα κράτη μέλη ανταποκρίνονται στην έκκληση της Frontex παρέχοντας ανθρώπινους πόρους και τεχνικό εξοπλισμό.
12 Απριλίου 2016 το αργότερο: Η Επιτροπή παρουσιάζει την αξιολόγησή της σχετικά με την επάρκεια του σχεδίου δράσης που θα έχει εκπονήσει η Ελλάδα.
16 Απριλίου 2016: Η Επιτροπή υποβάλλει τη δεύτερη έκθεσή της σχετικά με τις δεσμεύσεις για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση.
11-17 Απριλίου 2016: Η Επιτροπή και εμπειρογνώμονες κρατών μελών διεξάγουν αξιολόγηση του Σένγκεν στα εναέρια, χερσαία και θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας.
12 Μαΐου 2016 το αργότερο: Η Ελλάδα υποβάλλει έκθεση αναφορικά με την εφαρμογή των συστάσεων του Συμβουλίου.
12 Μαΐου 2016: Σε περίπτωση που εμμένουν σοβαρές ελλείψεις στον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, η Επιτροπή θα παρουσιάσει πρόταση δυνάμει του άρθρου 26 παράγραφος 2 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν.
13 Μαΐου 2016: Σε περίπτωση που παραμένουν σοβαρές ελλείψεις στον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, το Συμβούλιο θα πρέπει να εκδώσει σύσταση δυνάμει του άρθρου 26 παράγραφος 2 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν για τη συνεκτική προσέγγιση της Ένωσης αναφορικά με τους προσωρινούς ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα.
16 Μαΐου 2016: Η Επιτροπή υποβάλλει την τρίτη έκθεσή της σχετικά με τις δεσμεύσεις για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση.
Ιούνιος του 2016 το αργότερο: Οι συννομοθέτες καταλήγουν σε πολιτική συμφωνία όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και εκδίδουν τη σχετική νομική πράξη.
Ιούνιος 2016: Η Επιτροπή παρουσιάζει την αξιολόγησή της σχετικά το ενδεχόμενο επανέναρξης μεταφορών δυνάμει του καθεστώτος του Δουβλίνου στην Ελλάδα.
Αύγουστος του 2016 το αργότερο: Η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή έχουν τεθεί σε λειτουργία.
Σεπτέμβριος του 2016 το αργότερο: Η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία και έχουν παρουσιάσει τις πρώτες δοκιμασίες ελέγχου τρωτών σημείων ώστε να ληφθούν τυχόν απαραίτητα προληπτικά μέτρα.
Δεκέμβριος 2016: Ημερομηνία στόχος για να τεθεί τέλος, εφόσον το επιτρέπει η συνολική κατάσταση, στα ληφθέντα έκτακτα μέτρα διασφάλισης.

[1] Κατά την «Παράβαση», ο Χορός σταματούσε ξαφνικά την εξέλιξη του δράματος, εγκατέλειπε τη θεατρική του υπόσταση και παράβαινε (μεσολαβούσε) στο κοινό για να μεταφέρει ένα κήρυγμα του ποιητή για την πολιτική κατάσταση, τα κοινωνικά ήθη ή ακόμα και για τους αντίπαλούς του.

[2] http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2016/03/07-eu-turkey-meeting-statement/

[3] http://www.tovima.gr/files/1/2016/03/07/EE.pdf

[4] Ο Κανονισμός του Δουβλίνου αποδιοργανώθηκε όταν η κα Μέρκελ επέλεξε να μην τον εφαρμόσει το περασμένο φθινόπωρο στην περίπτωση της Ελλάδας, πυροδοτώντας ένα κύμα ανθρώπων που προσπαθούσαν να φτάσουν στη Γερμανία.

[5] Article 19 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union (2000): “Collective expulsions are forbidden.” The UN Convention on refugees from 1951 prohibits contracting parties (all EU member states are contracting parties) from expelling or returning (pushing back) refugees, except on grounds of public order.