Ελληνικά
Γράφει η Γεωργία-Χριστίνα Τσαούση, Αναλύτρια ΚΕΔΙΣΑ
Μεγάλη ανησυχία έχει προκαλέσει ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump σε Βερολίνο και Πεκίνο μετά τις εξαγγελίες του για επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, με τον πρώην Γερμανό Υπουργό Εξωτερικών Sigmar Gabriel να ζητά την <<αυστηρή απάντηση της Ε.Ε απέναντι στους τιμωρητικούς τελωνειακούς δασμούς των ΗΠΑ>>. Η Κομισιόν χαρακτήρισε τους δασμούς ως <<κραυγαλέα παρέμβαση που ισοδυναμεί με προστατευτισμό>>.
Η δήλωση Trump την 1η Μαρτίου 2018 για την επιβολή νέων δασμών, που είναι φόροι επί των εισαγωγών, θα είναι 25% για τον χάλυβα και 10% για το αλουμίνιο – εξαιρώντας από τους δασμούς τον Καναδά και το Μεξικό. Ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε πως με αυτό τον τρόπο θα αναζωογονηθεί η αμερικανική βιομηχανία μετάλλων.
Μετά την εξαγγελία Trump καταγράφηκε πτώση στην χρηματιστηριακή αγορά με τον μέσο βιομηχανικό δείκτη Dow Jones να πέφτει πάνω από 500 μονάδες, ή 2% κατά την διάρκεια της ημέρας. Με ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter ο Αμερικανός πρόεδρος δείχνει την ακαμψία του στην απόφαση αυτή <<Όταν μια χώρα (οι ΗΠΑ) χάνει δισεκατομμύρια δολάρια στο εμπόριο με όλες τις χώρες που έχει συναλλαγές, οι εμπορικοί πόλεμοι είναι καλοί και εύκολο να τους κερδίσεις>>.
Η εκτελεστική διευθύντρια του ITC (International Trade Center), Arancha Gonzalez, αναφέρει πως το ίδιο είχε συμβεί και το 2002 – με τα μέτρα προστατευτισμού στον χάλυβα που είχε λάβει η κυβέρνηση του George Bush και τα οποία οδήγησαν σε απώλεια 200.000 θέσεων εργασίας στην Αμερική. Αυτή την στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής χάλυβα για τις ΗΠΑ καθώς το 20% των αμερικανικών εισαγωγών ανέρχεται στα 6,8 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Eric van der Maarel από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας αναφέρει πως <<Εάν οι ΗΠΑ αυξήσουν τους δασμούς τότε μπορεί η τιμή παγκοσμίως να μειωθεί και αυτό θα έχει αντίκτυπο στους εισαγωγείς χάλυβα παρά σε όσους βασίζονται στην τοπική παραγωγή. Συνεπώς από την άποψη αυτή αντιλαμβάνομαι πως κάποιες ευρωπαϊκές χώρες ως απάντηση θα ήθελαν να ληφθούν κάποια μέτρα που να τις διασφαλίζουν>>.
Ενδεχόμενη ρελάνς εξετάζει η Ε.Ε με επιβολή δασμών ύψους 25% σε εισαγόμενα προϊόντα από τις ΗΠΑ, όπως επίσης προειδοποίησε ότι θα προσφύγει μαζί με άλλες χώρες, στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (World Trade Organization), εξετάζοντας την εφαρμογή μέτρων διασφάλισης (το 2002 επιβλήθηκαν τελευταία φορά). Ο πρόεδρος της Κομισιόν Jean-Claude Juncker απείλησε τις ΗΠΑ πως η Ε.Ε θα πράξει ανάλογα και θα ετοιμαστούν αντίμετρα αναφορικά με τα δικαιώματα εισαγωγής αμερικανικών προϊόντων, όπως των μηχανών Harley-Davidson, του αμερικανικού ουίσκι bourbon,των τζην Levi’s. Μιλώντας σε Γερμανούς δημοσιογράφους ο κ.Juncker ανέφερε πως << Δεν θα μείνουμε με σταυρωμένα χέρια όταν βλέπουμε να απειλείται η ευρωπαϊκή βιομηχανία και οι θέσεις εργασίας. Η Ευρώπη χρειάζεται μια αμυντική εμπορική πολιτική και δεν σκοπεύουμε να φανούμε αφελείς>>.
Οι νέοι δασμοί που ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος ελλοχεύουν τον κίνδυνο ενός εμπορικού πολέμου με τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Washington, μεταξύ των οποίων και η Κίνα. Αναμενόμενη λοιπόν η έντονη δυσαρέσκεια του Πεκίνου με την κυβέρνηση να κάνει λόγο για επίθεση , <<Η κατάχρηση της ρήτρας περί εθνικής ασφάλειας από μέρους των ΗΠΑ αποτελεί εσκεμμένη επίθεση εναντίον του πολυμερούς εμπορικού συστήματος που ενσαρκώνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) και θα έχει ασφαλώς πολύ σοβαρές συνέπειες στην παγκόσμια εμπορική τάξη>>, ανακοίνωσε το Κινεζικό Υπουργείο Εμπορίου.
Η Κίνα είναι η πρώτη παγκοσμίως χώρα στην παραγωγή χάλυβα και αλουμινίου, αλλά η δική της παραγωγή δεν καλύπτει παρά μόνον ένα μικρό μέρος (2,7% των ποσοτήτων του χάλυβα και 9,7% του αλουμινίου) του συνόλου των αμερικανικών εισαγωγών, πολύ πίσω από την παραγωγή του Καναδά, της Βραζιλίας ή των κρατών-μελών της Ε.Ε. Στις 2 Απριλίου η Κίνα επέβαλε με την σειρά της δασμούς σε 128 προϊόντα των ΗΠΑ αξίας 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τονίζοντας πως δεν επιθυμεί την σύγκρουση με τις ΗΠΑ αλλά παράλληλα δεν θα μείνει απαθής στις προκλήσεις Trump.
Η Επίτροπος Εμπορίου Cecilia Malmstrom τόνισε πως,επειδή η Ε.Ε αποτελεί στενό σύμμαχο των ΗΠΑ,η Washington όφειλε να εξαιρέσει τα κράτη-μέλη της από τους νέους δασμούς. Λονδίνο και Παρίσι εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην απόφαση Trump, ενώ η Αργεντινή και το Τόκιο αιτούνται να εξαιρεθούν από τους δασμούς. Σύμφωνα με επίσημα κυβερνητικά στοιχεία η Αργεντινή εξήγαγε το 2017 αλουμίνιο αξίας 763 εκατομμυρίων δολαρίων και χάλυβα αξίας 686 εκατομμυρίων δολαρίων, με το κάθε μέταλλο να αντιπροσωπεύει λίγο πάνω από το 1% των συνολικών εξαγωγών της. Οι αγορές της NAFTA (Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής) ήταν ο βασικός προορισμός των αργεντίνικων εξαγωγών των δύο μετάλλων.
Επίσης τον φόβο της για αντίποινα και την ανησυχία της για τον κίνδυνο υπονόμευσης της εμπιστοσύνης που θα έχει ως αποτέλεσμα να πληγούν οι επενδύσεις εξέφρασε η Γενική Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Christine Lagarde. Η EUROFER (European Steel Association) θεωρεί τις ΗΠΑ αγορά-κλειδί καθώς εκεί γίνονται οι περισσότερες ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα εκτός Ε.Ε. Η βιομηχανία χάλυβα είναι στρατηγικής σημασίας για την Ε.Ε, καθώς ενισχύει την οικονομική ανάπτυξη και συμβάλλει στην εργασιακή απασχόληση. Αναντίρρητα η επιβολή δασμών θα έχει ως επακόλουθο την μείωση των εξαγωγών στις ΗΠΑ και ενδεχομένως την μείωση της παραγωγής στα ευρωπαϊκά εργοστάσια, με πολλούς Ευρωπαίους εργαζομένους να χάνουν τις δουλειές τους, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τους δείκτες ανεργίας σε ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη.
Το ντόμινο των συνεπειών θα συνεχιστεί καθώς θα προκύψουν προβλήματα από τις ξαφνικές μετατοπίσεις της παγκόσμιας προσφοράς χάλυβα. Χώρες-παραγωγοί, όπως η Βραζιλία, η Ιαπωνία και η Κίνα θα αναζητήσουν νέες αγορές στην Γηραιά Ήπειρο, ωθώντας με αυτό τον τρόπο στην υιοθέτηση των λεγόμενων <<μέτρων διασφάλισης>>. Η Ε.Ε αναζητά από την πλευρά της νέους εταίρους και νέες αγορές – όπως και η Κίνα, η οποία θέλει να πουλήσει τον χάλυβά της οπουδήποτε. Όπως δήλωσε μάλιστα η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel <<Θα εργαστούμε περαιτέρω πάνω στο σύμφωνο εμπορίου και θα μιλήσουμε και με άλλους εταίρους. Κατά την άποψή μου και σύμφωνα με την άποψη της Ε.Ε και της Γερμανίας ο προστατευτισμός δεν είναι η σωστή απάντηση>>.
Μέχρι την 1η Μαϊου ο Λευκός Οίκος θα αποφασίσει αν θα συνεχιστεί η επιβολή δασμών φέροντας ένα κύμα αισιοδοξίας στην Ε.Ε με το πάγωμα στην εφαρμογή των νέων δασμών. Διευκρινίζεται πως παρά την προσωρινή εξαίρεση θα συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις. Όσο κι αν οι ΗΠΑ επιμένουν πως η επιβολή δασμών σε εισαγωγές από χώρες με τις οποίες καταγράφεται έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο γίνεται προς ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, εντούτοις γίνεται αντιληπτό πως η αμερικανική οικονομία οδηγείται σε απομόνωση.
Πηγές
euronews: http://gr.euronews.com/2018/03/02/ipa-ee-oi-synepeies-enos-emporikou-polemou
iefimerida: http://www.iefimerida.gr/news/401253/ti-tha-prokalesei-stin-oikonomia-tis-ee-o-emporikos-polemos-toy-tramp
independent.co.uk: https://www.independent.co.uk/news/world/europe/eu-threaten-trump-trade-goods-us-retalliation-countermeasures-tarrifs-a8235566.html
naftemporiki: http://www.naftemporiki.gr/finance/story/1333239/eos-tin-1i-maiou-i-apallagi-tis-ee-apo-tous-dasmous
Department of Commerce: https://www.commerce.gov/news/press-releases/2018/02/secretary-ross-releases-steel-and-aluminum-232-reports-coordination
Washingtonpost: https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2018/03/09/europe-is-pushing-back-against-trumps-steel-and-aluminum-tariffs-heres-how/?noredirect=on&utm_term=.c21bc619656d
reuters:https://www.reuters.com/article/us-usa-trade-china/trade-dispute-escalates-as-trump-threatens-100-billion-more-in-china-tariffs-idUSKCN1HC1RW