Ελληνικά
Γράφει η Δάφνη Τσιπίτση, Αναλύτρια ΚΕΔΙΣΑ
Η Ρωσία χρησιμοποιώντας τη Συρία ως το απόλυτο πεδίο μάχης για να δοκιμάσει νέα όπλα και τακτικές, φαίνεται να είναι πρόθυμη να διατηρήσει τις δυνάμεις της στο έδαφος της χώρας παρά τις πιθανές απώλειες για πολλούς λόγους. Το Κρεμλίνο πιστεύει ότι τα οφέλη υπερτερούν του κόστους καθώς η εκστρατεία της Μόσχας στη Συρία προσφέρει μια ανεκτίμητη μαχητική εμπειρία στη Ρωσία που την βοηθά να βελτιώσει τις δυνατότητες των στρατιωτικών της δυνάμεων.
Η εκστρατεία στη Συρία είναι η πρώτη εκστρατεία της Ρωσίας εκτός «Εγγύς Εξωτερικού» από το 1979 όταν ο τότε ηγέτης της ΕΣΣΔ, Λεονίντ Μπρέζνιεφ, αποφάσισε να επέμβει στρατιωτικά στο Αφγανιστάν τα Χριστούγεννα του 1979 καθώς υπολόγιζε σε μία εύκολη νίκη. Το Αφγανιστάν συνόρευε με την ΕΣΣΔ και ο Κόκκινος Στρατός είχε στρατιωτική υπεροπλία. Ακόμα και οι πιο φανατικοί αντικομμουνιστές θεωρούσαν πως τα σοβιετικά στρατεύματα θα έκαναν «περίπατο» αλλά τελικά, ο «περίπατος» εξελίχθηκε στο «Βιετνάμ» της ΕΣΣΔ.
Στη σύγχρονη εποχή, ο Πούτιν αποδείχτηκε ευφυέστερος του Μπρέζνιεφ. Διέγνωσε σωστά πως η κατάσταση στην Συρία δεν είχε καμία απολύτως σχέση με το Αφγανιστάν του Ψυχρού Πολέμου και το καθεστώς του Άσαντ δεν θύμιζε σε τίποτα το βραχύβιο πείραμα της αφγανικής κομμουνιστικής κυβέρνησης που είχε προηγηθεί της εισβολής των Σοβιετικών.
Κερδίζοντας εμπειρία μάχης
Ένας από τους σημαντικότερους λόγους για τους οποίους η Ρωσία συνεχίζει την εκστρατεία της στη Συρία είναι να βελτιώσει περαιτέρω την πρόσφατα αναπτυγμένη ικανότητά της να κατέχει και να χρησιμοποιεί όπλα ακριβείας. Αυτό έχει οδηγήσει στη βελτίωση των σύγχρονων οπλικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των πυραυλικών.
Η Συρία έχει επίσης αποδειχθεί σημαντική για την αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας, η οποία έχει αποκτήσει πολύτιμες πληροφορίες για το πώς οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις χρησιμοποιούν το πολεμικό υλικό τους στο πεδίο των μαχών, καθώς όταν ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν τα σύγχρονα όπλα, συμπεριλαμβανομένων των πυραύλων, ολόκληρες ομάδες από τις εταιρείες αμυντικής βιομηχανίας της χώρας πήγαν στη Συρία και εργάστηκαν εκεί επί τόπου. Επιπλέον, η Συρία έχει αποδειχθεί ότι είναι κάτι περισσότερο από ένα πεδίο δικιμών για τη στρατιωτική τεχνολογία της Ρωσίας. Η εκστρατεία της Συρίας τη βοήθησε να αναπτύξει περαιτέρω τις γνώσεις των στρατιωτικών ηγετών της και παρείχε στο σώμα αξιωματικών της εμπειρίες πραγματικών μαχών. Αυτό, με τη σειρά του, επέτρεψε στις ρωσικές δυνάμεις να βελτιώσουν σημαντικά τις τακτικές τους, τις τεχνικές και τις διαδικασίες τους. Η Συρία είναι ουσιαστικά ένας «εκπαιδευτικός πόλεμος», που έχει σχεδιαστεί για να εκπαιδεύει τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις και να προσφέρει έναν αειφόρο αγωγό κατάρτισης για ανώτερους αξιωματικούς.
Διδάγματα
Το σημαντικότερο μάθημα που έχει διδαχθεί ο ρωσικός στρατός στη Συρία είναι η ανάγκη συντονισμού των εναέριων με τις επίγειες δυνάμεις. Ο ρωσικός στρατός επίσης, έμαθε τους περιορισμούς των αισθητήρων και των οπλικών συστημάτων τους καθώς κατάλαβαν ότι ενώ είχαν τις πλατφόρμες, τα όπλα και τα συστήματά, παρόλα αυτά ήταν ανεπαρκή σε αρκετές επιθέσεις που χρειάστηκε να χρησιμοποιηθούν όπλα ακριβείας. Ενώ η εκστρατεία της Συρίας εξέθεσε αδυναμίες στα όπλα, τους αισθητήρες, την τακτική και την κατάρτιση της Ρωσίας, ταυτόχρονα έδωσε επίσης τη δυνατότητα στη Μόσχα να αντιμετωπίσει αυτές τις ελλείψεις καθώς οι Ρώσοι έχουν σημειώσει τεράστια εξέλιξη και ανάπτυξη από την έναρξη της εκστρατείας τους στη Συρία το 2015.
Σχετικά με τη συλλογή πληροφοριών και συντονισμού με άλλες χώρες, η Ρωσία έμαθε να στηρίζεται στη συνεργασία με το Ιράν και τη Συρία. Η Ρωσία μπορεί να μη διαθέτει ακόμα τα μέσα που διαθέτουν οι ΗΠΑ όπως για παράδειγμα, drones, δορυφόρους κτλ. αλλά αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε η συνεργασία με τις κυβερνητικές δυνάμεις και έτσι πολλαπλασιάστηκαν τα δίκτυα πληροφοριών των συριακών υπηρεσιών πληροφοριών και του στρατού που υπάρχουν στο πεδίο μάχης. Η συνεργασία αυτή επεκτείνεται και σε επίπεδο υπουργών Άμυνας πλέον των τριών χωρών με σκοπό την εύρεση τρόπου διεύρυνσης της επικοινωνίας και της συνεργασίας τους σε θέματα όπως το Ισλαμικό Κράτος και η Αλ Κάιντα.
Το κόστος του πολέμου
Τα κέρδη της Ρωσίας στο έδαφος της Συρίας δεν έχουν έρθει χωρίς τίμημα καθώς η Μόσχα έχει χάσει άνδρες και πολεμικό υλικό κατά τη διάρκεια της επέμβασής της σε αυτό το κράτος. Οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις έχασαν τόσο στρατεύματα όσο και εξοπλισμό κατά την επέμβαση του Κρεμλίνου στη Συρία για την υποστήριξη του καθεστώτος Assad, όμως παρόλα αυτά και παρά τις απώλειες, οι ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία είναι επιτακτικές για την εξασφάλιση των ζωτικών συμφερόντων της Μόσχας στην περιοχή.
Εγχώρια υποστήριξη για τη συριακή εκστρατεία της Ρωσίας
Η Μόσχα δεν φαίνεται να σκοπεύει να παραμείνει στη Συρία μόνιμα. Μέχρι στιγμής, οι δυνάμεις οι οποίες παραμένουν είναι απαραίτητες και εκπληρώνουν σημαντικά καθήκοντα, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης της ασφάλειας της Ρωσίας στην περιοχή και της διασφάλισης των συμφερόντων της στον οικονομικό τομέα. Η ηγεσία της Ρωσίας προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την επέμβαση της στη Συρία ως εργαλείο για την αντιμετώπιση των Τζιχαντιστών του Καυκάσου σημειώνοντας ότι είναι προτιμότερο να καταπολεμήσουν τους Ισλαμιστές εξτρεμιστές από τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας στη Συρία και όχι εντός της Ρωσίας. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο ρωσικός πληθυσμός υποστηρίζει τον πόλεμο του Κρεμλίνου στη Συρία αλλά μόνο μια μειοψηφία ανθρώπων ενδιαφέρεται πραγματικά για την εκστρατεία. Το ποσοστό του ρωσικού κοινού που ενδιαφέρεται ενεργά για την εκστρατεία στη Συρία γενικά υπολογίζεται περίπου στο ένα πέμπτο του πληθυσμού και ο λόγος αυτής της στήριξης είναι ότι οι Ρώσοι που δίνουν προσοχή στην εκστρατεία πιστεύουν πραγματικά ότι είναι καλύτερο για τη Μόσχα να καταπολεμά τα εξτρεμιστικά στοιχεία στη Συρία και όχι στην ίδια τη Ρωσία.
Επίλογος
Είναι η Συρία πραγματικά ένα από τα ζωτικά συμφέροντα της Ρωσίας ή χρησιμοποιείται απλά ως ένα θέατρο δοκιμής και εξέλιξης στρατηγικών και εξοπλισμών; Ενώ το Κρεμλίνο μπορεί να ισχυριστεί ότι η εκστρατεία του στη Συρία είναι ζωτικής σημασίας για τη Ρωσία, υπάρχει περιθώριο για σοβαρό σκεπτικισμό.
Προς το παρόν, η εκστρατεία του Κρεμλίνου στη Συρία αποκομίζει εντυπωσιακά οφέλη ως έδαφος κατάρτισης για πραγματικές μάχες, όπου οι ρωσικές δυνάμεις μπορούν να δοκιμάσουν το στρατό και τον εξοπλισμό τους σε έναν πραγματικό πόλεμο. Με αυτό το τρόπο, δίνεται στη Ρωσία μια ευκαιρία να βελτιώσει όχι μόνο τη στρατιωτική της τεχνολογία, αλλά και τις τακτικές, τις τεχνικές και τις διαδικασίες της υπό πραγματικές επιχειρησιακές συνθήκες, μπαίνοντας στην διαδικασία για άλλη μια φορά στρατηγικού και εξοπλιστικού ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ.
Πηγές
Dave Majumdar, How Russia’s Military is becoming even more deadlier, The National Interest, June 27, 2018
Darko Janjevic, The strengths and weaknesses of Russia’s military, Deutsche Welle, April 07, 2018