Eleni Bardaktsian

Οι Διμερείς Σχέσεις ΗΠΑ- Ηνωμένου Βασιλείου με φόντο το Brexit

Posted on Ελένη ΜπαρντακτσιάνPosted in Αναλύσεις

Γράφει η Ελένη Μπαρντακτσιάν, Δόκιμη Αναλύτρια ΚΕΔΙΣΑ

 

Οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηρίσει το Ηνωμένο Βασίλειο ως τον στενότερο σύμμαχό τους και με τη σειρά της η βρετανική εξωτερική πολιτική υπογραμμίζει την στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ. Ο συντονισμός αυτός βασίζεται στην κοινή γλώσσα, τα ιδανικά και τις δημοκρατικές αξίες των δύο εθνών. Αξίες οι οποίες συνέδραμαν στην σύσφιξη των σχέσεων κατά τη διάρκεια των δύο Παγκοσμίων Πολέμων.

«Ειδική σχέση» που χαρακτηρίζεται ως ακρογωνιαίος λίθος για την εξωτερική πολιτική τους διαφαίνεται μέσα από τις πολιτικές σχέσεις των δύο κρατών. Το Ηνωμένο Βασίλειο συχνά θεωρείται ότι είναι η κορυφαία συμμαχική φωνή στη διαμόρφωση των συζητήσεων εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ με τους ειδικούς να εντοπίζουν πως αυτή η υποστήριξη εξυπηρετεί την γενικότερη ενίσχυση της παγκόσμιας επιρροής του. Επιπλέον οι εταιρικές σχέσεις ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου έχουν εξυπηρετήσει κοινά συμφέροντα σε πληθώρα διεθνών οργανισμών όπως τα Ηνωμένα Έθνη και το ΝΑΤΟ. Το Ηνωμένο Βασίλειο ευελπιστεί οι δεσμοί αυτοί να ενισχυθούν με την επικείμενη έξοδο του από την ΕΕ. Τον Ιανουάριο του 2018 στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε πως οι σχέσεις των δύο κρατών είναι πιο ισχυρές από πότε και πως οι δύο χώρες παραμένουν ενωμένες αναφορικά με την στρατιωτική συνεργασία.

Η Ειδική εταιρική σχέση των δύο κρατών πέρνα και στον τομέα της Άμυνας και Ασφάλειας βασισμένη σε μια μόνιμη ανταλλαγή πληροφοριών. Οι εμπειρογνώμονες των ΗΠΑ θεωρούν το Ηνωμένο Βασίλειο ως έναν από τους πιο ικανούς Ευρωπαίους συμμάχους τους. Είναι ενδεικτικό πως τα δύο κράτη διαθέτουν ομοιότητες αναφορικά με τα θέματα χρήσης βίας ανάπτυξης στρατιωτικών δυνατοτήτων και το ρόλο τους στο ΝΑΤΟ. Οι βρετανικές ένοπλες δυνάμεις συμμετέχουν μεταξύ άλλων στις δράσεις κατά του Ισλαμικού κράτους σε Ιράκ και Συρία τόσο με αεροπορικές  επιδρομές όσο και με την συλλογή πληροφοριών. Το Ηνωμένο Βασίλειο φιλοξενεί στο έδαφος του περίπου 8700 στρατιώτες του αμερικανικού στρατού, αεροπορικές βάσεις, ραντάρ, κέντρα πληροφοριών κ.α. Το 1958 υπογράφηκε Συμφωνία αμοιβαίας άμυνας όσον αφορά τα πυρηνικά όπλα. Το 1963 με τη Συμφωνία Polaris, οι ΗΠΑ έχουν πουλήσει όχι μόνο εξοπλισμό αλλά και συναφείς υπηρεσίες για ένα στρατηγικό σύστημα παραδόσεις όπλων. Άλλωστε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο είναι βασικοί εταίροι όσον αφορά τη συνεργασία στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας. Ενδεικτικό αυτού είναι ότι οι δύο χώρες συμμετέχουν σε περισσότερα από 20 κοινά προγράμματα εξοπλισμών. Επιπρόσθετα οι χώρες υπέγραψαν μια Συνθήκη σχετικά με την αμυντική εμπορική συνεργασία όπου η Γερουσία των ΗΠΑ το 2010 εξέδωσε ψήφισμα παροχή συμβουλών.

Ωστόσο ο τομέας που διαφαίνεται περισσότερο από οποιοδήποτε άλλον η συνεργασία των δύο κρατών είναι η οικονομία. Οι διμερείς επενδυτικές σχέσεις ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου είναι οι μεγαλύτερες στον κόσμο. Το 2016 αμερικανικές ξένες επενδύσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν 682,4 δισεκατομμύρια δολάρια, τα εταιρικά περιουσιακά στοιχεία ανήλθαν σε 5 τρισεκατομμύρια δολάρια αντιπροσωπεύοντας το 19% του συνόλου των εταιρικών περιουσιακών στοιχείων των ΗΠΑ στο εξωτερικό. Με τη σειρά της στο Ηνωμένο Βασίλειο για το 2016 διέθετε άμεσες ξένες επενδύσεις στα 555,7 δισεκατομμύρια δολάρια και τα συνολικά περιουσιακά της στοιχεία από τις ΗΠΑ υπερβαίνουν τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Οι βρετανικές θυγατρικές εταιρείες απασχολούν περίπου 1,16 εκατομμύρια εργαζόμενους ενώ αντίστοιχα οι αμερικανικές επιχειρήσεις απασχολούν 1,40 εκατομμύρια Βρετανούς. Το 2017 οι εξαγωγές ξεπέρασαν τα 56,3 δισεκατομμύρια δολάρια και εισαγωγές από το Ηνωμένο Βασίλειο τα 53 δισεκατομμύρια δολάρια. Εν συνεχεία οι αμερικανικές εξαγωγές υπηρεσιών προς το Ηνωμένο Βασίλειο ανήλθαν στα 65,7 τοις εκατομμύρια δολάρια ενώ από το Ηνωμένο Βασίλειο στα 51,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι παραπάνω αριθμοί ισχυροποιούν το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ όσον αφορά τις υπηρεσίες. Επιπλέον το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μεγαλύτερη πηγή ξένων τουριστών που επισκέπτονται της ΗΠΑ και σε αυτό συμβάλλει το πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρεωτική θεώρηση που έχουν υπογράψει και τα δύο κράτη.

Το Brexit μπορεί να έχει γεμίσει ερωτηματικά όλη την Ευρώπη αλλά ο δεσμός με τις ΗΠΑ θα παραμείνει ισχυρός. Το Ηνωμένο Βασίλειο ενδέχεται να ενισχύσει τις σχέσεις του με τις ΗΠΑ μετά το Brexit και το ΝΑΤΟ θα παραμείνει ο πρωταρχικός πάροχος ασφάλειας στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

 

Πηγές