Γράφει ο Κωνσταντίνος Λουκόπουλος*, Αντιστράτηγος ε.α. & Αναλυτής ΚΕΔΙΣΑ
Φαίνεται ότι «κάτι τρέχει» με το Σκοπιανό! Δεν είναι μόνο τα πρόσφατα δημοσιεύματα που το φέρνουν στο προσκήνιο, αλλά και η μάλλον αγχωτική αναφορά του ΥΠΕΞ κ. Κοτζιά στην τελευταία του συνέντευξη για την αναγκαιότητα επίλυσής του στο πρώτο εξάμηνο του 2018. Ο χρόνος αυτός συνδέεται πρωτίστως με τη Σύνοδο Κορυφής (summit) του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο 2018 στις Βρυξέλλες, όπου εκτιμάται ότι θα υπάρξει σημαντική πίεση για την ένταξη της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας στον Οργανισμό.
Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Απρίλιο 2008 στο Βουκουρέστι, μετά από άριστη προετοιμασία και επιτυχή χειρισμό της κυβέρνησης Καραμανλή, αποφασίστηκε ομόφωνα (σημ. είναι μεγάλο λάθος να μιλάμε και να διαφημίζουμε «το βέτο» αλλά θα πρέπει προβάλουμε ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται με συναίνεση (consensus)) ότι η ένταξη της πΓΔΜ στην Συμμαχία θα πραγματοποιηθεί μόνο μετά από εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης για το όνομα με την Ελλάδα! Δέκα χρόνια μετά την απόφαση αυτή, οι ΗΠΑ αλλά και άλλες χώρες που έχουν συμφέροντα στην περιοχή όπως η Γερμανία, πιέζουν για ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ προκειμένου να διασφαλισθεί η εύθραυστη σταθερότητα στην χώρα και στα Δυτικά Βαλκάνια.
Το νέο στοιχείο είναι ότι για πρώτη φορά προστίθεται στην ονοματολογία, το όνομα «Κεντρική Βαλκανική Δημοκρατία». Μπορεί στο πρώτο άκουσμα να πει κάποιος «πολύ ωραία δεν περιλαμβάνει το όνομα Μακεδονία ή παράγωγο του» αλλά φοβόμαστε ότι υπάρχουν παγίδες. Μήπως το όνομα αυτό θα είναι μόνο για ένταξη στο ΝΑΤΟ, σε Διεθνείς Οργανισμούς και στις σχέσεις με την Ελλάδα, ενώ η γειτονική μας χώρα θα διατηρήσει το Συνταγματικό της όνομα στις διμερείς σχέσεις της με τις πάνω από 130 χώρες που την έχουν αναγνωρίσει με αυτό; Οπότε εμείς «παίρνουμε»… ένα όνομα χωρίς την λέξη Μακεδονία και αυτοί «παίρνουν» τη διατήρηση του Συνταγματικού ονόματος; Έτσι παύει να υπάρχει όμως ο όρος «erga omnes» που σημαίνει έναντι όλων και για κάθε χρήση, που μακροπρόθεσμα θα εξασθενούσε την χρησιμοποίηση του ονόματος «Μακεδονία» και του επιθέτου «Μακεδονικό» που δυστυχώς έχει επικρατήσει; Σταματάει έτσι ο αλυτρωτισμός της γειτονικής μας χώρας;
H νέα κυβέρνηση του κ. Zoran Zaev η οποία μετά τις δημοτικές εκλογές φαίνεται να ισχυροποιείται, έχει δείξει πραγματισμό και ένα όντως πνεύμα συνεννόησης με την Ελλάδα αν και ο εμπειρότατος παρά την ηλικία του ΥΠΕΞ κ. Nikola Dimitrov αλλιώς συνομιλεί με τον κ. Κοτζιά και αλλιώς με τους ομολόγους άλλων κρατών. Δυσκολευόμαστε όμως να πιστέψουμε ότι κυβέρνηση Zaev θα εγκαταλείψει την… «εθνική γραμμή» και θα αποδεχθεί πλήρως τις ελληνικές θέσεις και για τον λόγο αυτό εκτιμάται ότι ίσως παραιτηθεί από το όνομα στους διεθνείς οργανισμούς αλλά θα κρατήσει το όνομα και το απορρέον επίθετο σε διμερείς σχέσεις και στα διαβατήρια, εμπορικές συμφωνίες, τίτλους οργανισμών, γλώσσα κλπ.
Όσο και να θέλει η Κυβέρνηση, αν τελικά κάνει έναν τέτοιο… «έντιμο συμβιβασμό», να το πλασάρει ως εθνική νίκη, θα είναι τελικά μάλλον «χρυσή» ήττα καθόσον θα οριστικοποιήσει διεθνώς την καθιέρωση του ονόματος «Μακεδονία» το οποίο μας αρέσει δεν μας αρέσει επικρατεί. Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα βρεθεί μπροστά στις ευθύνες της, όπως όμως και η αντιπολίτευση, μεγάλη και μικρή. Το σοβαρό ερώτημα που προκύπτει είναι για το πόσο πρόθυμος είναι ο κ. πρωθυπουργός να επιτύχει μία εθνική συνεννόηση για το θέμα αυτό για να υπάρχει κοινή εθνική θέση πριν όμως από την κρίσιμη φάση της διαπραγμάτευσης και όχι αφού έχει τελειώσει! Όποτε το έχει κάνει είναι για να αποποιηθεί των δικών του ευθυνών και την αποφυγή πολιτικού κόστους. Από την άλλη πλευρά σημειώνεται ότι κάτι «οσμίστηκε» ο συγκυβερνών κ. Καμμένος και προσπαθεί να το εκμεταλλευτεί (μικρο)πολιτικά! Δεν ήταν συμπωματική η καινούργια «κόκκινη γραμμή» του (οι κόκκινες γραμμές του βέβαια εξελίσσονται πάντα σε… «ροζ ξέφτια») κατά την βράβευση του ως εξέχουσα προσωπικότητα από το ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, λέγοντας ότι τάσσεται εναντίον κάθε ονομασίας που θα περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία» και ότι μια συμφωνία με την πΓΔΜ πρέπει να παραπεμφθεί σε δημοψήφισμα!
Αν και δεν περιμένουμε κάτι θεαματικό στη σημερινή συνάντηση στη Νέα Υόρκη του ειδικού διαμεσολαβητή των Ηνωμένων Εθνών M. Nimetz με τους εκπροσώπους της Ελλάδας Πρέσβη κ. Αδαμάντιο Βασιλάκη και της πΓΔΜ κ. Βάσκο Ναουμόφσκ, οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι και θα υπάρξουν μεγάλες πιέσεις τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την Γερμανία. Θα πρέπει να προσέξουμε τις παγίδες, αποφεύγοντας τον αυτοεγκλωβισμό μας. Δεν επιτρέπεται διασταλτική ερμηνεία του «erga omnes» και δεν θα πρέπει να χάσουμε το ισχυρό μας πλεονέκτημα που λέγεται «απόφαση Συνόδου Κορυφής του Βουκουρεστίου 2008». Τα υπόλοιπα που λέγονται είναι για τα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα και ας μας επιτρέψει ο κ. Κοτζιάς να αμφισβητούμε ενίοτε «το αλάθητο του»!
Πηγή πρώτης δημοσίευσης
liberal.gr ( http://www.liberal.gr/arthro/177639/amyna–diplomatia/2017/isonkati-trecheisin-me-to-skopiano-prosochi-stisi-pagides.html- Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2017)
* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Συντονιστής – Υπεύθυνος για τα θέματα Άμυνας και Διπλωματίας στο liberal.gr μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ) και του Κέντρου Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων (ΚΕΔΙΣΑ). Είναι απόφοιτος της ΣΕΘΑ και έχει περατώσει Στρατηγικές Σπουδές Ασφαλείας. Διατέλεσε εκπρόσωπος Τύπου του Α/ΓΕΕΘΑ, διευθυντής Διεθνών Σχέσεων στο ΥΕΘΑ/ΓΓΟΣΑΕ, και υπηρέτησε σε διοικητικές και επιτελικές θέσεις στην Ελλάδα και στο ΝΑΤΟ.