Γράφει ο Αθανάσιος Πίτατζης, Αναλυτής ΚΕΔΙΣΑ
Τα διπλωματικά και στρατιωτικά προβλήματα της Κύπρου και κατά επέκταση της Ελλάδας με την Τουρκία σε σχέση με την ακινητοποίηση του γεωτρύπανου της Ιταλικής Εταιρείας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου ENI είναι η μια πλευρά του νομίσματος. Στο θετικό σενάριο που όλα τα παραπάνω προβλήματα λυθούν η Κύπρος αντιμετωπίζει τα παρακάτω θεμελιώδη διλήμματα σε σχέση με την ενεργειακή της στρατηγική. Τα διλήμματα αυτά είναι:
- Ποια είναι η καλύτερη εμπορική στρατηγική των 2 υπαρχόντων βεβαιωμένων κοιτασμάτων φυσικού αερίου Καλυψώ (είναι σίγουρο ότι είναι τουλάχιστον του ίδιου μεγέθους όπως το Αφροδίτη και Αφροδίτη;
- Εξαγωγές Φυσικού Αερίου σε τι μορφή και σε ποιες αγορές;
- Σε τι ποσοστό θα εμπλακεί η τοπική Οικονομία της Κύπρου όσον αφορά την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων;
Η εμπλοκή των πολιτικών κομμάτων της Κύπρου όσον αφορά την απάντηση της πρώτης και δεύτερης ερώτησης είναι καταστροφική. Την εμπορική στρατηγική των δύο υπάρχοντών βεβαιωμένων κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου πρέπει να την εκπονήσουν οι εταιρείες που θα τοποθετήσουν τα κεφάλαια τους για την ανάπτυξη τους. Από το 2011 μέχρι και το 2014 εκπονήσουν οι εταιρείες αρκετά σχέδια για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος Αφροδίτη αλλά κόλλησαν τα σχέδια στην Κυπριακή Κυβέρνηση επειδή έχει θεωρηθεί ως μόνη λύση εκμετάλλευσης είτε ο αγωγός East Med είτε οι εξαγωγές LNG μέσω κατασκευής τερματικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στον Βασιλικό.
Σύμφωνα με μελέτη του Αμερικανικού Πανεπιστημίου ΜΙΤ του 2013, οι τελικές τιμές πώλησης LNG από τον σταθμό του Βασιλικού προς τις Διεθνείς Αγορές θα πρέπει να κυμαίνονται από 6 έως 9$/MMBtu. Ταυτόχρονα η ρωσική τιμή πώλησης φυσικού αερίου στην Ευρώπη μπορεί να κυμανθεί μεταξύ 4-4,5 $/MMBtu και οι διεθνείς τιμές LNG δεν αναμένεται να αυξηθούν πάνω από 8$/MMBtu μέχρι το 2025 λόγω υπερπροσφοράς. Βέβαια θα ήταν μια λύση να σταλθεί το φυσικό αέριο της Κύπρου προς Αίγυπτο για εξαγωγή από τους εκεί σταθμούς υγροποίησης.
Οι άμεσες προτεραιότητες για την Κύπρο θα πρέπει να είναι εκμετάλλευση του φυσικού αερίου για εσωτερική χρήση για παραγωγή ηλεκτρισμού για την Κύπρο αλλά και εξαγωγής του σε τοπικές αγορές όπως του Ισραήλ, του Λιβάνου και της Αιγύπτου, και η χρήση του αερίου σαν βιομηχανικό υλικό πρώτης ύλης για την παραγωγή διαφόρων προϊόντων και εξαγωγής αυτών. Τέλος όσον αφορά τις εξαγωγές ίσως η μόνη βιώσιμη λύση για την Κύπρο είναι η εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG μέσω μια πλωτής εξέδρας/πλωτού πλοίου υγροποίησης τα λεγόμενα και FLNG, ειδικά όσο αυτή η τεχνολογία θα αναπτύσσεται και τα κόστη κατασκευής και λειτουργίας θα μειώνονται. Η εμπλοκή της πολιτικής σε εμπορικά ενεργειακά πρότζεκτ μπορεί να καταστεί αστάθμητος παράγοντας εμπορικής απαξίωσης τους σε ένα διεθνές κυμαινόμενο οικονομικό και τεχνολογικό περιβάλλον.
Η παρούσα ανάλυση πρωτοδημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας «Εθνος» την Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2018