Ο Δ/ντης Ερευνών και μέλος Δ.Σ. του ΚΕΔΙΣΑ Δρ. Πέτρος Βιολάκης ήταν εισηγητής στο Διεθνές Συμπόσιο «ΜΜΕ και Δημοκρατία» που διοργανώθηκε από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου υπό την αιγίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Πισσούρι της επαρχίας Λεμεσού της Κύπρου στις 7-8 Δεκεμβρίου 2019 και μίλησε στην ενότητα με θέμα: «Ψεύτικα Νέα και Δημοκρατία».
Περίληψη Εισήγησης: «Μετά-Αλήθεια» και «Ψεύτικα Νέα» ως Εργαλεία Δημόσιας Διπλωματίας: Η περίπτωση της Νεο-Οθωμανικής Τουρκίας
Η εύθραυστη ισορροπία εντός της Τουρκίας κατέληξε στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, του 2016, ενάντια στην κυβέρνηση Ερντογάν. Ως αποτέλεσμα, ο Πρόεδρος Ερντογάν, αξιοποιώντας το θρησκευτικό δίκτυο της Τουρκίας, κινητοποίησε με επιτυχία ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού, για να υποστηρίξει την κυβέρνησή του. Αλλά πώς η Τουρκία από μια ευρωπαϊκή πορεία και μια αναπτυσσόμενη οικονομία, κατέληξε σε ένα πραξικόπημα; Η παρούσα μελέτη επιδιώκει να ρίξει φως στο ερώτημα αυτό με τη διερεύνηση της ρητορικής του Προέδρου Ερντογάν μέσω της θεωρίας του Εξευρωπαϊσμού (Radaelli, 2004: 3,4) που οδηγεί στη διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής κουλτούρας. Για το σκοπό αυτό, η ρητορική του Ερντογάν εξετάζεται επίσης ως προς τη χρήση / υιοθέτηση / κατασκευή “μετα-αλήθειας” και «ψευδών ειδήσεων» σε μια προσπάθεια να οικοδομηθεί μια νεο-οθωμανική ταυτότητα. Συγκεκριμένα, η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε είναι η ποιοτική ανάλυση περιεχομένου (α) σύμφωνα με το θεωρητικό πλαίσιο του εξευρωπαϊσμού όπως διαμορφώθηκε από το Radaelli και (β) μεθοδολογία ανάλυσης λόγου και ανάλυση αντιλήψεων με τη χρήση εργαλείων «πλαστών ειδήσεων». Εξετάζεται κατά πόσον το φαινόμενο «ψεύτικες ειδήσεις» χρησιμοποιείται τυχαία ή στρατηγικά για να οικοδομήσει μια αντί-δυτική ρητορική και να δημιουργήσει μια νέα εθνική ταυτότητα με πρωταρχική εστίαση στη θρησκεία. Για να απαντηθούν τα ερευνητικά ερωτήματα, εξετάζονται συστηματικά οι αιτιώδεις συσχετίσεις των «ψευδών ειδήσεων» στις περιπτώσεις (i) των Μουσουλμάνων του Μυανμάρ (Βιρμανία), (ii) των αιγυπτιακών εκλογών, (ii) του Μπαγκλαντές και τη θανάτωση ενός ηγέτη του Ισλάμ, (iv) τη παράδοση στην Τουρκία υποτιθέμενων αντάρτικων από τη Μαλαισία και (iv) τη προστασία των Ουιγούρων Μουσουλμάνων της Κίνας.